در گفت وگو با نور معرفت اعلام شد
آغاز تابستان ۹۹ با خورشیدگرفتگی جزئی
به گزارش نور معرفت همزمان با آغاز فصل تابستان و در روز اول تیر آسمان ایران شاهد خورشیدگرفتگی است كه از ایران به صورت جزئی دیده می شود و به قول دبیر انجمن نجوم آماتوری ایران بیشترین درصد گرفت خورشید در چابهار و دریای عمان رخ خواهد داد كه به ترتیب ۹۸ و ۹۹ درصد از سطح خورشید توسط ماه پوشانده خواهد شد.
مهندس مسعود عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در گفتگو با ایسنا اظهار داشت: بعد از خور گرفت حلقوی صبح ۵ دیماه سال ۱۳۹۸، باردیگر زمین در سایه ماه قرار می گیرد و مهر تابان با نقابی بر چهره در کشورمان به صورت "جزیی" دیده می شود؛ ازاین رو تا چند روز دیگر در نخستین روز از فصل گرما و در همان روز ابتدایی تابستان سال جاری، خورشید گرفتگی رخ خواهد داد که رصدگران کشور این واقعه را به صورت "جزیی" مشاهده خواهند کرد.
وی اضافه کرد: کسوف روز اول تیر ماه که باز هم از نوع "حلقوی" است، همانند کسوف اوایل زمستان سال ۱۳۹۸، در بعضی کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس حلقوی خواهد بود و این دفعه هم تا جنوب شرق آسیا ادامه خواهد داشت. این گرفت که از قاره آفریقا شروع می شود، به جز بخش های غربی این قاره، در آسیا، بخش های جنوبی قاره اروپا و همینطور بخش کوچکی از شمال استرالیا به صورت "جزئی" دیده خواهد شد.
به گفته این فعال نجوم آماتوری، این گرفت به ساروس ۱۳۷ متعلق می باشد و سی و ششمین گرفت از ۷۰ گرفت خورشید در این دوره و نخستین کسوف امسال و تنها خور گرفت قابل مشاهده در ایران در سال ۱۳۹۹ است.
مناطق تحت پوشش خورشیدگرفتگی
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران با اشاره به مناطق تحت پوشش پدیده خورشید گرفتگی اول تیر، با تاکید بر اینکه بیشترین درصد خورشیدگی در شرقی ترین منطقه چابهار در "پسابندر" مشاهده می شود، خاطرنشان کرد: در این گرفت، در تهران حدود ۴۸ درصد سطح خورشید توسط ماه پوشانده می شود و این میزان در جنوبی شرقی ترین نقاط که بیشترین درصد گرفت را در کشور دارد، به ۹۸ درصد می رسد و این میزان در آب های سرزمینی کشور در دریای عمان به عدد ۹۹ درصد نزدیک می شود. این در حالیست که در غربی ترین نقاط شمال غرب ایران پوشش خورشید حدود ۳۰ درصد است.
آغاز و آخر خورشیدگرفتگی اول تیر در ایران
عتیقی افزود: این خورشیدگرفتگی در تهران در ساعت ۹ و ۴ دقیقه بامداد روز یکشنبه اول تیرماه قابل مشاهده خواهد بود و تا ساعت ۱۱ و ۳۸ دقیقه بامداد این روز ادامه دارد. حداکثر گرفت در تهران در ساعت ۱۰ و ۱۶ دقیقه است. زمان های آغاز و پایان یافت خورشید در چند مرکز استان (در اطراف و مرکز کشور) از بیشترین به کمترین زمان گرفت به این شرح است:
نام استانشهرزمان آغاز خورگرفتزمان آخر خورگرفتتهرانتهران۹: ۴۱۱: ۳۸سیستان وبلوچستانزاهدان۸: ۵۶۱۲: ۱هرمزگانبندرعباس۸: ۴۸۱۱: ۴۶خوزستاناهواز۸: ۵۳۱۱: ۲۹کردستانسنندج۹: ۲۱۱: ۲۷آذربایجان غربیارومیه۹: ۸۱۱: ۲۳مازندرانساری۹: ۷۱۱: ۴۲خراسان رضویمشهد۹: ۱۰۱۱: ۵۹اصفهاناصفهان۸: ۵۷۱۱: ۳۷
وی افزود: بر این اساس امکان رصد خورشیدگرفتگی جزیی در سرتاسر ایران وجود دارد.
عتیقی با اعلان اینکه گرفت حلقوی خورشید در روز اول تیر حدودا در مرز کنگو و جمهوری دموکراتیک کنگو شروع می شود، خاطرنشان کرد: سپس کشورهای "یمن"، "عربستان" و "عمان" را طی خواهد نمود و بعد از عبور از "اقیانوس هند"، وارد جنوب خاک کشور "پاکستان" شده و سپس از شمال "هند" عبور می کند و از آنجا کشورهای "بوتان"، "چین" و "تایوان" را پشت سر گذاشته و در دریای "فیلیپین" در غرب اقیانوس آرام آخر می یابد.
وی، بیشترین زمان گرفت حلقوی را در شمال هند دانست که در مدت زمان ۳۸ ثانیه قابل مشاهده می باشد.
تذکرات مهم برای رصد پدیده زیبای اول تیر
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران اظهار نمود: گرفت خورشید در ایران به صورت "جزئی" است و در بعضی از کشورها به صورت حلقوی مشاهده می شود و استفاده از عینک های مخصوص رصد خورشید برای رصد این پدیده توسط علاقه مندان ضروریست و هیچگاه با چشم غیر مسلح این پدیده رصد نشود.
عتیقی افزود: علاوه بر آن در صورت رصد این رویداد نجومی با بهره گیری از تلسکوپ و دوربین دو چشمی و حتی عکاسی نجومی از این رویداد حتما از قبل باید تجهیزات خویش را مجهز به فیلترهای استاندارد همچون فیلتر "مایلار" کرد؛ چون که نگاه مستقیم به خورشید حتی برای مدت کوتاه بسیار خطرناک می باشد و عواقب جبران ناپذیری به دنبال خواهد داشت.
وی مقاصد نزدیک ایران برای مشاهده خورشیدگرفتگی حلقوی را کشور عمان دانست و افزود: هر چند که به سبب شیوع ویروس کرونا سفرهای داخلی و خارجی برای رصد چنین پدیده ای چندان منطقی نیست و سفارش نمی شود؛ بخصوص آنکه استان های جنوبی همچون استان سیستان و بلوچستان در وضعیت قرمز از حیث بیماری کووید-۱۹ قرار دارد، ولی کشور عمان یکی از مقاصد خارجی نزدیک به ایران برای رصد این خورشیدگرفتگی به صورت حلقوی شمرده می شود و با توجه به این که در هنگام وقوع کسوف ارتفاع خورشید از افق نسبتا کم است، در تلفیق با مناظر طبیعی و ساختمان ها شاید بتوان تصاویر جذابی را از این پدیده ثبت نمود.
به گفته وی، انجمن نجوم آماتوری ایران به سبب وجود کرونا و برای حفظ سلامت اعضای خود و مردم کشور، هیچ برنامه رصدی اختصاصی و عمومی در تهران و سایر شهرها نخواهد داشت و تنها گروه پژوهش این مرکز در چارچوب گروه کوچک در استان تهران مبادرت به رصد و عرضه گزارش علمی از این پدیده زیبای نجومی خواهد نمود و تصاویر آن هم از راه فضاهای اختصاصی این انجمن منتشر خواهد شد.
گرفتگی ماه ۱۵ روز پس از گرفتگی خورشید
عتیقی افزود: دو هفته بعد از کسوف اول تیر، در صبح یکشنبه، ۱۵ تیرماه سال جاری ماه گرفتگی از نوع نیمسایه رخ خواهد داد و ایران در منطقه تحت پوشش این گرفت نیست، ضمن آنکه ماه گرفتگی نیمسایه که در نجوم قدیم به آن "خسوف غیر مرئی" می گفتند، با چشمان انسان چندان محسوس نبوده و ارزش رصدی ندارد.
به گفته وی، ۵ گرفت خورشید و ماه، در سال ۱۳۹۹ قرار دارد که شامل سه ماه گرفتگی و دو خورشیدگرفتگی می شود.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران افزود: بعد از خورشیدگرفتگی اول تیر و ماه گرفتگی ۱۵ تیرماه سالجاری خورگرفتگی بعدی در سال ۱۳۹۹ روز دوشنبه ۲۴ آذرماه رخ می دهد که از نوع گرفت "کلی" خواهد بود و در آمریکای جنوبی رخ خواهد داد، ازاین رو در کشور این پدیده قابل مشاهده نیست.
کسوف حلقوی چیست؟
عتیقی در مورد کسوف حلقوی توضیح داد: با وجود عبور قرص کامل ماه از مقابل دیسک (صفحه) خورشید گاهی اوقات همه صفحه خورشید به صورت کامل پوشیده نمی گردد و گرفت کامل رخ نمی دهد و دلیل آن عموما این است که ماه اگر در کمترین فاصله با زمین نباشد، (در اوج زمینی و یا نزدیک به آن باشد) قطر ظاهری ماه کوچکتر از قرص خورشید بوده و حلقه ای از آتش در اطراف دیسک سیاه ماه دیده خواهد شد و از طرفی خورشید در انقلاب تابستانیِ نیمکره شمالی از زمین دور و در انقلاب زمستانی این نیمکره حدود ۵ میلیون کیلومتر به زمین نزدیکتر است.
وی افزود: طبیعی است که قطر ظاهر مهر تابان در فاصله کمتر به زمین، بزرگتر و در فاصله دورتر از زمین، کوچکتر است و بر این اساس شرایط مداری ماه و خورشید نسبت به زمین در نوع کسوف مؤثر است.
عتیقی افزود: به صورت کلی علت اینکه برخی اوقات شاهد گرفت حلقوی هستیم، نه تنها به قطر ظاهری ماه بلکه به قطر ظاهری خورشید هم مربوط است.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب