تقدیر آیت الله شب زنده دار از تدوین موسوعه ای در زمینه فقه قرآنی
نور معرفت: دبیر شورای عالی حوزه های علمیه با قدردانی از تدوین موسوعه آیات الاحکام، این اثر را پاسخی به نیازهای فقهی روز جامعه و سبب تسهیل پژوهش مطرح کرد.
به گزارش نور معرفت به نقل از مهر، حجت الاسلام سیدعلی موسوی، رییس این پژوهشکده، در دیدار با آیت الله محمدمهدی شب زنده دار، دبیر شورایعالی حوزه های علمیه، گزارشی از روند تدوین و چاپ «موسوعه آیات الاحکام» عرضه نمود. در این نشست، حجت الاسلام موسوی با عرضه توضیحاتی، هدف از این دیدار را مشورت و نظرخواهی از شخصیت های برجسته حوزوی برای توسعه و ترویج اثر مذکور اعلام نمود. وی ضمن اشاره به ظرفیتهای عظیم و کمتر دیده شده حوزه علمیه، تاکید کرد که سرمایه این نهاد فراتر از تصورات اولیه است و کوشش های گسترده ای برای عرضه آن به جهان اسلام و داخل کشور در جریان است. در ادامه دیدار، حجت الاسلام قدرت انصاری، پژوهشگر برجسته علوم قرآنی و مدیر پروژه و از نویسندگان «موسوعه آیات الاحکام»، جزئیاتی از روند نگارش این اثر عظیم را بیان کرد و اظهار داشت: «موسوعه آیات الاحکام» حاصل ۱۵ سال پژوهش و تلاش یک گروه پژوهشی متشکل از ۴ تا ۱۳ نفر است و یک مرجع جامع و بی نظیر در حوزه فقه قرآنی شمرده می شود. وی ضمن اشاره به شروع طرح از سال ۱۳۸۴ و تأیید آن توسط حضرت آیت الله مکارم شیرازی، به تشریح مراحل مختلف این مطالعه پرداخت و اظهار داشت: موسوعه آیات الاحکام با هدف پر کردن خلأهای موجود در آثار پیشین تدوین شده و سه رویکرد اساسی را دنبال کرده است؛ نخست استخراج و گردآوری نظرات فقهای شیعه و استفتائاتی که در منابع مدون پیشین نیامده بود، دوم شناسایی و جمع آوری روایات در رابطه با آیات الاحکام که کمتر مورد توجه قرار گرفته بود، و سوم، درج فشرده دیدگاه های علمای اهل سنت. این پژوهشگر علوم قرآنی با اعلان اینکه «موسوعه آیات الاحکام» در ۲۲ جلد تدوین شده است، عنوان کرد: ده جلد نخست این مجموعه بر پایه شیوه متداول آیات الاحکام سامان یافته، اما نوآوری اصلی از جلد یازدهم شروع می شود؛ جایی که دوازده جلد پایانی به احکامی می پردازد که در منابع فقهی به صورت معمول ذیل آیات الاحکام درج نمی شوند. وی ادامه داد: در این بخش، علاوه بر پرداختن به مباحث نوپدید یا مسایل مستحدثه مانند کشتار جمعی و موضوعات ژنتیکی و قواعد، از آیات قرآن برای استنباط قواعد فقهی نیز بهره گرفته شده است که دو جلد پایانی بدان اختصاص دارد و مناسب استفاده به عنوان کتاب درسی است. وی اظهار امیدواری کرد که این موسوعه به عنوان یک مرجع تبلیغی برای فقه خاندان (علیه السلام) در جهان مورد استفاده قرار گیرد. در قسمت پایانی این دیدار، آیت الله محمدمهدی شب زنده دار، دبیر شورایعالی حوزه های علمیه، با قدردانی از زحمات محققان «موسوعه آیات الاحکام» پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیه السلام)، به تبیین سه رویکرد اصلی در برخورد فقهای شیعه با آیات الاحکام در طول تاریخ پرداخت وی بر منهج صحیح که در «موسوعه آیت الاحکام» دنبال شده است، تاکید کرد و اضافه کرد: راه درست نه اکتفا به قرآن و کنار گذاشتن روایات و نه کنارگذاشتن قرآن و اکتفا به روایات است، بلکه استفاده همزمان از کتاب و سنت به عنوان منبع استنباط احکام است. دبیر شورایعالی حوزه های علمیه در ادامه به برداشت های نو و بدیع از آیه تجارت اشاره نمود و اضافه کرد: از این آیه برای اثبات اعتبار شرعی اشخاص اعتباری مانند شرکت ها، بانکها و صندوق ها استفاده می شود و این نشان دهنده پویایی فقه شیعه در جواب نیازهای روز جامعه است. آیت الله شب زنده دار ضمن اشاره به برخی مجموعه های فقهی همچون «جواهر الکلام» و «مفتاح الکرامه» و تاثیری که در حوزه کاهش وقت پژوهش داشته اند، عنوان کرد: این اثر، دسترسی به نظرات فقها و مفسران در حوزه آیات الاحکام را آسان می کند و وقت محققان را برای تتبع صرف نمی سازد. این کتاب، با جمع بندی روایات و آرا فقها، به محققان امکان می دهد در هر مساله ای به منابع دسترسی پیدا کنند. وی همین طور به ارزش ذاتی و ماندگاری آثار علمی اشاره نمود و اضافه کرد: هر کاری که با نیت الهی صورت گیرد، نیاز به تبلیغ ندارد؛ چون که خودِ اثر، به علت محتوای غنی و تأثیرگذاری اش، به بهترین شکل ممکن مبلغ خود خواهد بود.
حرف آخر اینکه این پژوهشگر علوم قرآنی با اشاره به اینکه موسوعه آیات الاحکام در ۲۲ جلد تدوین شده است، عنوان کرد: ده جلد نخست این مجموعه بر پایه شیوه متداول آیات الاحکام سامان یافته، اما نوآوری اصلی از جلد یازدهم شروع می شود؛ جایی که دوازده جلد پایانی به احکامی می پردازد که در منابع فقهی به شکل معمول ذیل آیات الاحکام درج نمی شوند. در بخش پایانی این دیدار، آیت الله محمدمهدی شب زنده دار، دبیر شورای عالی حوزه های علمیه، با تقدیر از زحمات محققان موسوعه آیات الاحکام پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیه السلام)، به تبیین سه رویکرد اصلی در برخورد فقهای شیعه با آیات الاحکام در طول تاریخ پرداخت وی بر منهج صحیح که در موسوعه آیت الاحکام دنبال شده است، تصریح کرد و افزود: راه درست نه اکتفا به قرآن و کنار گذاشتن روایات و نه کنارگذاشتن قرآن و اکتفا به روایات است، بلکه استفاده همزمان از کتاب و سنت بعنوان منبع استنباط احکام است. وی همینطور به ارزش ذاتی و ماندگاری آثار علمی اشاره نمود و افزود: هر کاری که با نیت الهی صورت گیرد، احتیاج به تبلیغ ندارد؛ چون که خودِ اثر، به سبب محتوای غنی و تأثیرگذاری اش، به بهترین شکل ممکن مبلغ خود خواهد بود.
منبع: نور معرفت
مطلب نورمعرفت را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان نورمعرفت در مورد این مطلب