تعقل، اصلی مهم در حیات طیبه حضرت زینب(س)
به گزارش نور معرفت قم طباطبائی بیان نمود: یکی از مهم ترین خصوصیت های علمی حضرت زینب(س) اندیشه ورزی و تعقل است که بیشتر در لقب عقیله که در لغت به مفهوم گرامی ترین و بزرگوارترین بانو است تبلور پیدا کرده و عقیله عنوانی است که هاشمیان در یادکرد حضرت از آن استفاده می کردند بعنوان مثال ابن عباس وقتی می خواستند از ایشان حدیثی نقل کنند حضرت را با عنوان عقیله ما خطاب می کردند.
دکتر معصومه سادات طباطبائی استاد حوزه و دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار ایسنا ضمن اشاره به جایگاه علمی حضرت زینب (س) بیان نمود: در مورد مباحث علمی و جایگاه علمی حضرت زینب (س) باید به این نکته دقت کنیم که حضرت زینب در عین این که شخصیتی بصیر و شجاع و توانمند بودند و در مسائل اجتماعی و سیاسی در بالاترین حد ممکن نقش آفرینی می کردند اهل علم و دانش هم بودند.
وی با اشاره به اینکه شخصیت حضرت زینب (س) از ابعاد مختلف قابل بررسی است، خاطرنشان کرد: حضرت زینب (س) از بانوان اثرگذار در تاریخ اسلام به شمار می روند که نقش مهمی در ثمر بخشی قیام عاشورا داشتند امّا به این علت که که بیشتر محققان توجه خاص خویش را معطوف به حضور حضرت در کربلا کردند از بعضی از ابعاد وجودی و شخصیت علمی ایشان غفلت کردند.
استاد دانشگاه اظهار نمود: در بررسی شخصیت علمی حضرت زینب (س) ظهور و بروز علم لدنی را در جریان عاشورا و رخدادهای بعد از آن به دقت می توانیم بدست بیاوریم.
وی افزود: نکته ی حائز اهمیت در مورد خصوصیت های شخصیت حضرت زینب (س) این است که ایشان اهل علم و دانش بودند به صورتی که روایات گوناگونی از ائمه در مورد جایگاه علمی حضرت داریم و حضرت زین العابدین (ع) ایشان را "عالمة غیر معلّمة و فهمة غیر مفهمه" به معنای دانای نیاموخته و فهمیده بی آموزگار خطاب کردند.
استاد دانشگاه با تاکید بر این که حضرت زینب (س) از بانوان بزرگواری هستند که مورد ستایش اهل بیت(ع) قرار گرفتند، اظهار داشت: خاندان عصمت و طهارت(ع) از ایشان بعنوان بانویی خردمند، با کرامت، صبور و فداکار یاد کردند و در فرهنگ اسلامی القاب فراوانی را به حضرت نسبت دادند همچون عالمه غیر معلمه، عقیله الطالبین، عقیله القریش، عقیله النساء، عقیله وحی و دیگر القاب زیبایی که نمایانگر ابعاد شخصیت علمی حضرت است.
وی ضمن اشاره به این که بعضی از این القاب از سوی معصومین(ع) و برخی دیگر از سوی محققان و نویسندگان و اندیشمندان به ایشان اطلاق شده امّا بدون تردید بهترین سخن در مورد مقام علمی حضرت دیدگاه اهل بیت(ع) نسبت به جایگاه علمی ایشان است، خاطرنشان کرد: امام سجاد (ع) زمانی که حضرت زینب (س) در کوفه خطبه خواندند فرمودند اَنتِ بِحَمدُاللّهِ عَالِمَةٌ غَیر مُعَلّمَةٍ وَ فَهَمةٌ غَیر مُفَهَمّةٍ این فرموده امام پرده از یک علم الهی و متفاوت با علم عادی برمی دارد که از ناحیه پروردگار به حضرت زینب(س) اعطا شده و خداوند متعال هیچگاه چنین موهبتی را به هرکسی روا نداشته و تنها افرادی شامل این عنایت می شوند که زمینه این لطف الهی را در وجودشان پرورش داده باشند بنابراین طبیعی است که حضرت زینب(س) که در دامن پدر و مادری بلند مرتبه و در بستر و خانه وحی بزرگ شدند توانستند چنین ظرفیتی را در وجود خودشان پرورش بدهند.
طباطبائی اضافه کرد: شاهد دیگری در بحث مقام علمی حضرت زینب(س) این است که مطابق با استدلال هایی که وجود دارد حضرت نسبت به مسائل مختلف صاحب نظر بودند و در بالاترین رتبه علمی نسبت به زن های زمان خودشان بودند.
وی بیان نمود: یکی از مهم ترین خصوصیت های علمی حضرت زینب(س) اندیشه ورزی و تعقل است که بیشتر در لقب عقیله که در لغت به مفهوم گرامی ترین و بزرگوارترین بانو است تبلور پیدا کرده و عقیله عنوانی است که هاشمیان در یادکرد حضرت از آن استفاده می کردند بعنوان مثال ابن عباس وقتی می خواستند از ایشان حدیثی نقل کنند حضرت را با عنوان عقیله ما خطاب می کردند.
طباطبائی اظهار داشت: اندیشمندان گوناگونی از اهل سنت هم در تاکید بر جنبه شاخص علمی عقیله بنی هاشم ایشان را بعنوان بانوی عاقل و خردمند و دلیر معرفی کردند که این نشان دهنده این است که جایگاه علمی حضرت زینب(س) نه تنها برای اهل شیعه بلکه برای اهل تسنن هم مورد تاکید بوده است.
وی با اشاره به اینکه توانایی علمی و تسلط به معارف و تفاسیر قرآن کریم از مهم ترین خصوصیت های حضرت بود که در دامن فاطمه زهرا (س) این معارف را فرا گرفتند، اشاره کرد: حضرت زینب(س) در شهر کوفه مجلس تفسیر و تبیین معارف قرآنی برای بانوان داشتند و بدیهی است مقدمه برگزاری چنین مجالسی توانایی و تسلط علمی بر معانی قرآنی بوده و نشان دهنده جایگاه علم تفسیری و علم قرآنی و کلام فصیح و بلیغ حضرت بوده است.
طباطبائی ضمن اشاره به این که حضرت زینب (س) محدثه بودند، تاکید کرد: مهم ترین روایت ایشان از خطبه فدکیه بوده که حضرت در سنین کودکی تجربه کردند و در دوران بزرگسالی مسائل خطیری را از صدر اسلام و در دوره پس از رحلت پیامبر(ص) بیان می کنند همینطور روایات دیگری هم وجود دارد که حضرت زینب(س) در بعضی از آنها نقش روایت گری داشتند و این نشان دهنده این است که حضرت علاوه بر حضور اجتماعی و سیاسی شان در بُعد تفسیر علم حدیث تخصص ویژه ای داشتند.
استاد حوزه افزود: آموزه هایی که خداوند به ایشان عنایت کرده بود را در اختیار مردم قرار می دادند و با عنایت به شرایط ویژه ای که دوران امامت امام سجاد(ع) داشت نقش حضرت در این حوزه هم بسیار پر رنگ و قابل توجه بود.
طباطبائی خاطرنشان کرد: ابعاد اجتماعی، سیاسی و فرهنگی شخصیت حضرت و جایگاه علمی ایشان مانع از این نشده بود که حضرت نسبت به مسائل فردی و خانوادگی خودشان بی توجه باشند و در نهایت عاطفه و محبت و علقه نسبت به همسر و فرزندانشان و برادرشان و پدر بزرگوارشان و همینطور نسبت به بردار زاده های خودشان بودند.
استاد دانشگاه بیان نمود: روایت های گوناگونی مؤید این مطلب هستند که حضرت زینب (س) در واقعه عاشورا و پس از آن بعنوان مأمن و کانون محبت و حمایت برای زنان و اسرای واقعه عاشورا بودند.
طباطبائی نکته کلیدی در مورد شخصیت حضرت زینب (س) را ایجاد تعادل بین نقش های فردی و اجتماعی عنوان نمود و خاطرنشان کرد: همان گونه که در سیره فاطمه زهرا (س) می بینیم که نسبت به نقش های مختلف فردی و اجتماعی تعادل ایجاد می کردند و حضور فعالی داشتند حضرت زینب (س) هم در پذیرش و هم ایفای نقش های فردی و خانوادگی، سیاسی، اجتماعی، علمی و فرهنگی خودشان در عین اینکه تعادل را رعایت می کردند در بالاترین حد کنشگری اجتماعی بودند.
منبع: نور معرفت
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب