مجید ادیب زاده عنوان كرد؛
دانش در حال دموكراتیك شدن است
به گزارش نور معرفت نویسنده كتاب دموكراسی معرفتی؛ درباره دموكراتیك شدن دانش در برنامه چراغ مطالعه اظهار داشت: به علل مختلف معتقدم دانش در حال دموكراتیك شدن است.
به گزارش نور معرفت به نقل از مهر، آخرین قسمت برنامه «چراغ مطالعه» با حضور مجید ادیب زاده نویسنده كتاب «دموكراسی معرفتی» شنبه ۲۴ اسفندماه از شبكه چهار سیما پخش گردید. مجید ادیب زاده در ابتدا اظهار داشت: عنوان فرعی "درباره دموكراتیك شدن دانش" توضیح ساده كتاب من است؛ به این مفهوم كه دانش چگونه در حال دموكراتیك شدن است؟ شاید گفته شود دموكراسی یك تعبیر سیاسی است اما من دموكراسی را بعنوان یك شیوه زندگی در تمام عرصه ها در نظر گرفته ام. به علل مختلف معتقدم دانش در حال دموكراتیك شدن است. این پژوهشگر درباره تقسیم بندی عرضه شده از دانش در كتاب خود اظهار داشت: دانش جادویی نمونه ای از نگاه به زندگی در دوران قدیم بوده است. جادوگران در گذشته خیلی اهمیت داشتند. اما دانش به مرور از حالت ماوراء الطبیعی خارج شده و انسان در آن مورد توجه قرار می گیرد. در دوره ای مانند قرون وسطی دانش به یك امر مقدس تبدیل می شود كه قابل انتقاد و خدشه نیست و با انتقاد به شدت برخورد می شود. اما به سمت رنسانس كه می آییم دانش انتقادی تر می شود و دانش مقدس به آن معنا دیگر معنا ندارد و دائم در معرض تغییر است. وی ادامه داد: درگذشته دانش برای ما به ارث می رسید اما امروز با پیچیده ترین امكانات و آزمایش های مختلف مدام در دانش بازاندیشی می شود. خصوصیت دیگر دانش در دوران قدیم نگاه مطلق نگر بود و به آن چه كه می رسید آنرا مطلق تصور می كرد. اما نگاه نسبی نگر می گوید دانش شما در نسبتی است كه شما با آن برقرار می كنید. مثال آن دانش شرق شناسی است كه مربوط به نسبت گوینده آن با دنیای شرق است و نه این كه شرق این گونه باشد. درنتیجه دانش پراكنده تر شد و مراكزی كه قبلاً شاخص دانش محسوب می شدند مركزیت خویش را از دست دادند. مجید ادیب زاده افزود: فضای آنارشیكی به وجود آمده كه دیگر رهبری ندارد و قدرت های كوچك تر شكل گرفته اند كه هركدام تعریف خویش را عرضه می دهند. مثلاً فیزیك نیوتن یك زمانی كاملاً مورد قبول بود و مركزیت داشت اما انیشتین مقداری از آنرا زیر سوال برد و آن مركزیت از بین رفت. نام دانش در دوران قدیم را پیش دموكراتیك گذاشته ام و دوران جدید را دانش دموكراتیك نامگذاری كرده ام. در ادامه مجری برنامه اظهار داشت: وقتی كتاب شما را می خواندم صفحه به صفحه تاثیر اینترنت را احساس می كردم. مجید ادیب زاده پاسخ داد: این به علت بحث جامعه اطلاعاتی است كه امروز شكل گرفته است. امروز مردم به اطلاعات دسترسی دارند و جامعه امروز دائم در حال بازاندیشی است. من در گذشته نگاه خوشبینانه ای داشتم اما امروز كه نگاه می كنم می بینیم دانش خیلی افزایش پیدا كرده و اطلاعات گسترش پیدا كرده و مردمی كه درگذشته كتاب نمی خواندند امروز دائم در حال خواندن هستندو اما هنوز هم دانشگاه نماد جنبه معتبر و رسمی دانش است كه بعضی از خصوصیت های پیش دموكراتیك را دارد. با این وجود معتقدم دانش امروز دموكراتیك شده است و با گذشته خیلی فرق كرده است. وی افزود: كتاب متن است اما چیزی كه امروز در زندگی دیجیتال با آن سروكار داریم ابرمتن است. به این معنا كه می تواند دائم در حال ویرایش باشد و صوت و تصویر هم داشته باشد. به عبارت دیگر دائماً فرو می ریزد و باردیگر شكل می گیرد. این یعنی از متن به سمت ابرمتن حركت كرده ایم. مجید ادیب زاده سپس در پاسخ به این سؤال كه كتاب خویش را آینده پژوهی می داند یا پیش گویی اظهار داشت: پیش گویی نمی دانم اما تعبیر آینده نگری نزدیك تر است. از افقی كه ترسیم می نماییم چشم اندازی را به آینده مشاهده می نماییم. اعتقاد ندارم كه دارم پیش گویی انجام می دهم و خواستم بگویم به چنین شكلی حركت كرده ایم و داریم در این راه جلو می رویم. دنبال آینده نگری و ترسیم یك افق دید بوده ام. در ادامه این كتاب چند كتاب درباره ایران نوشته ام كه هر دو به علم و دانش و تجربه ما در ایران نسبت به دانش می پردازد. در راه نوشتن این كتاب ها درس آموختن و بازاندیشی و استفاده از بازخوردها برای پوشش نقص های قبلی را تجربه كردم. وی سپس عنوان كرد: هر چه می گذرد اینترنت دارد قوانین سخت گیرانه ای پیدا می كند. قدرت ها به سمت كنترل بیشتر اینترنت پیش می روند. قوانینی كه امروز می گذارند آنرا محدودتر می كند و باعث می شود برخی بتوانند بیشتر از این فضا استفاده كنند. مجید ادیب زاده در انتها اظهار داشت: كتاب را رسانه بیان نكاتی كه در این كتاب گفته ام نمی دانم. شما امروز می توانید با یك وسیله كوچك خودتان یك رسانه و شبكه گسترده تشكیل بدهید و فضا برای تولید و انتشار محتوا خیلی باز شده و دیگر احتیاج به ناشر سنتی نیست كه محتاج باشید همه تولید خویش را دست او بدهید تا انتشار پیدا كند. هر محتوایی چه در گذشته و چه امروز مخاطب خاص خویش را دارد و كسی كه محتوا تولید می كند به تدریج مخاطب خویش را پیدا می كند. اما هرچند انتشار محتوا راحت شده می بینیم كه همچنان هم كسانی حرف شان مخاطب پیدا نمی كند و شنیده نمی گردد. «چراغ مطالعه» برنامه ای تخصصی در حوزه كتاب است كه با نویسندگان ایرانی در مورد آثارشان به گفتگو می نشیند. این برنامه شنبه ها ساعت ۲۱ روی آنتن شبكه ۴ می رود. تكرار این برنامه هم یكشنبه ها ساعت ۱۰ و دوشنبه ها ساعت ۱۳ پخش می شود.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب