حرکت مردمی، هزینه استعمارگران را بالا برد ره آورد نیروهای مردم
نور معرفت: ماهیت تاریخی و هویتی بسیج نزد امام (ره) به اعتبار مردم به عنوان کنش گران اصلی و صاحبان اصلی انقلاب برمی گردد.
خبرگزاری مهر؛ یادداشت مهمان_محمد رحمانی، نویسنده و پژوهشگر تاریخ معاصر ایران: در نگاه امام (ره) توده ها یا مردم؛ عامل اصلی و تعیین کننده اقدامات هستند و کنش گر اصلی عرصه سیاسی محسوب می شوند. این قضیه شاید در سال ۱۴۰۴ بدیهی به نظر برسد اما ما در رابطه با زمانی صحبت می نماییم که در آن سال ها کنش گر جدی عرصه های سیاسی گروههای پیشرو بودند. در آن فضا که جریان های چپ، امر انقلاب را در جاهایی مانند آمریکای لاتین و الجزایر پیش می بردند امام (ره) این نظریه را مطرح نمودند. حتی برخی از اندیشمندان مسلمان که متأثر از اندیشه های چپ بودند نیز می گفتند که گروه پیش رویی باید باشد که بتواند گوشه ای از مردم را درگیر کند. امام (ره) از ابتدا ساختار انقلابی محدودی نداشتند که به آن سازمان تکیه بزنند؛ برعکس خطاب و اقدامات ایشان همیشه مردمی بوده است. دقیقا به این علت امام (ره) اصلاً معتقد به مبارزه مسلحانه نبود چون مساله ایشان آگاه سازی مردم و اقدامات مردمی بوده است. در همین فضا بسیج خلق شد. پس از پیروزی انقلاب، برخی از چارچوب های حاکمیتی پیشین همچنان باقی ماند. در همین حال ما با دشمنی مواجه بودیم که چارچوب های رسمی نمی توانست ابرقدرتی مثل آمریکا را مهار کند. کشور به یک حرکت توده ای بزرگ نیاز داشت که هزینه استعمارگران و امپریالیسم را به قدری بالا ببرد که آنها به فکر دست اندازی به کشور ایران نباشند. پس از اشغال سفارت، آمریکا ایران را به عنوان تهدیدی جدی درنظر گرفته بود و مجبور بود مقابل ایران عملیات نظامی انجام دهد که البته این کار را هم انجام داد. با این تفسیر مردم باید از انقلاب خودشان محافظت می کردند. انقلاب ما نه کودتا بود و نه اقتباس شده از مکاتب شرق و غرب. انقلاب ما یک انقلاب کاملا بومی و مردمی بود. فلذا همانطور که امام (ره) در ماجرای انقلاب مردم را سرمنشأ اصلی می دانست در حفظ امنیت و موفقیتهای جدید هم اینجا بسیج باید کار را جلو می برد. وقتی امام (ره) دستور بسیج مردمی را داد سازمان مجاهدین خلق هنوز وارد فاز مسلحانه نشده بود و در آن زمان جزئی از گروه هایی بود که آزادانه اجازه فعالیت داشتند. سازمان مجاهدین در آن زمان به بهانه دستور امام (ره) میلیشای خودشان را تشکیل دادند. گفتند که چون امام (ره) فرمان بسیج توده ای داده است ما هم مطابق فرمان ایشان از مردم دعوت می نماییم که بیایند و آموزش نظامی ببینند. البته این اقدامات در فضای تبلیغاتی آنها معنا پیدا می کرد، سازمان به جهت اینکه حیات خودش را حفظ کند در ارتباط با تبلیغات سیاسی بود.
ماهیت تاریخی و هویتی بسیج
اما چرا از واژه مستضعفین استفاده شده است؟ خیلی ها می گویند در آن سال ها ادبیات چپ حاکم بوده است و مستضعفین هم ریشه در ادبیات مارکسیستی و پرولتاریا دارد. این ماحصل عدم آشنایی با ادبیات فقهی و اسلامی است. نزد بزرگان اسلامی کلمه مستضعف در مقابل کلمه مستکبر قرار می گیرد و مستضعفین عالم در مقابل مستکبرین عالم می ایستند. مستکبرین هم در آن زمان، امپریالیسم و آمریکا و شوروی بودند که دوگانه های ظالم و مظلوم و حق و باطل را تشکیل می دادند که در ادبیات دینی از آنها استفاده می شد. مستضعف بودن تنها مفهوم مادی ندارد؛ بلکه معنای سیاسی و بین المللی دارد که ریشه آن به ادبیات قرآنی برمی گردد.
نیروی مستقل مردمی
جنگ اطلاعاتی یکی از کارهایی بود که بوسیله مردم پیش رفت. وقتی امام (ره) از بسیج بیست ویک میلیونی سخن گفتند به جمعیت جوانان ایران بازمی گشت؛ اما وقتی بحث اطلاعات پیش می آید امام از بسیج سی وشش میلیونی یاد می کند. یعنی همه مردم ایران باید عنصر اطلاعاتی باشند. چرا؟ چون این مردم همیشه تعیین کننده تر هستند. مهم ترین موفقیت کشور در برخورد با گروه ها گروهک ها همین مردم بودند چون پراکندگی داشتند و می توانستند به آسانی تمام اتفاقات را گزارش دهند. کارهای بسیج مردمی می تواند در مقطعی، نظامی باشد در مقطع دیگر جهاد سازندگی باشد یا بعدتر در حوزه های فرهنگی نقش ایفا کند. در سالهای اول انقلاب، بسیج به عنوان مردم در همه این زمینه ها نقش پررنگ تری داشتند. بسیج تنها کارکرد نظامی ندارد. اساس تأسیس بسیج یک بحران و تهدید بوده است. امروز بر خلاف اوایل انقلاب، فرماندهان بسیج، بسیج را به زیرمجموعه سپاه پاسداران تبدیل نموده اند. آن چیزی که قرار بود بسیج در آن ایفای نقش کند هویت مردمی و مستقل نسبت به تمام سازمان ها بود. بطور خلاصه این قضیه شاید در سال ۱۴۰۴ بدیهی به نظر برسد اما ما در ارتباط با زمانی صحبت می نماییم که در آن سال ها کنش گر جدی عرصه های سیاسی گروه های پیشرو بودند. اما چرا از واژه مستضعفین استفاده شده است؟ نزد بزرگان اسلامی کلمه مستضعف در مقابل کلمه مستکبر قرار می گیرد و مستضعفین عالم در مقابل مستکبرین عالم می ایستند.
منبع: nooremarefat.ir
مطلب نورمعرفت را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان نورمعرفت در مورد این مطلب