روایت پیر میدان کربلا نقش خانواده های عاشورایی در بصیرت و سعادت اصحاب
به گزارش نور معرفت، حبیب بن مظاهر، اسوه ایمان، وفاداری و شجاعت، از یاران ویژه پیامبر (ص) و خاندان بود که با بصیرتی بی نظیر، راه حق را تا شهادت در کربلا پیمود. زندگی او سرشار از حماسه، ایثار و دفاع بی وقفه از ولایت است که الهام بخش نسل ها است.
به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، حبیب بن مظاهر یکی از شخصیت های بزرگ، مؤمن، بصیر و ثابت قدم در تاریخ اسلام است که زندگی او سرشار از حماسه، معرفت و فداکاری است. حضور او از دوران پیامبر اکرم (ص) تا کربلا، همراه با دفاع از ولایت، ایثار در راه حق و پیروی از اهل بیت، نمونه ای برجسته برای نسل های بعدی مسلمانان و شیعیان است.
بنابر روایت تسنیم، مریم مرتضوی: این مرد بزرگ بواسطه ایمان راسخ، بصیرت عمیق، حمایت خانواده و به ویژه همسرش، توانست راه دشوار ولایت را تا شهادت در کنار امام حسین (ع) ادامه دهد و در تاریخ اسلام نامی جاودانه از خود به جای بگذارد.
24سال هم عصری با پیامبر(ص)
در منابع تاریخی و روایی آمده است که حبیب بن مظاهر از معدود شخصیت هایی است که موفق شد دوران حیات پیامبر اکرم (ص) را تجربه کند. مطابق مستندات، وی در حدود یک سال قبل از بعثت حضرت رسول (ص) به دنیا آمد؛ یعنی هنگامی که پیامبر اکرم (ص) حدودا 39 ساله بودند. این امر به حبیب این امکان را داد که نزدیک به 24 سال از زندگی خویش را در دوران حیات پیامبر بگذراند و از نزدیک با آموزه ها و فضای آن دوران آشنا شود.
از این جهت، حبیب بن مظاهر نه فقط شاهد دوران طلایی بعثت و رسالت پیامبر (ص) بود، بلکه فرصت درک شخصی پیامبر و ارتباط نزدیک با دوده علیهم السلام را هم داشت. این مساله سبب می شود که وی در زمره اشخاصی قرار گیرد که فهم و بینشی عمیق نسبت به اصول و مبانی اسلام در ایام اولین آن داشته اند.
خاندان حبیب بن مظاهر
خانواده پدری حبیب بن مظاهر، خصوصاً پدرش مظاهر بن رئاب، از بزرگان و افراد مورد اعتماد و شناخته شده در بین مردم زمان خود بودند. این خانواده از طایفه بنی اسد، واقع در یمن، برخاسته بود؛ طایفه ای که نام و آوازه شرافت و بزرگی در تاریخ آنها ثبت شده است.
در دوران کودکی و نوجوانی، خانواده حبیب به مدینه هجرت کردند و در این شهر ساکن شدند. این انتقال سبب شد که حبیب از همان آغاز جوانی با آموزه های اسلامی و تعالیم دوده آشنا شود. به تدریج او در عرصه های علمی، اخلاقی، زهد، تقوا و دفاع از ولایت و امامت به مرتبه ای رسید که در میان مردم و علما به عنوان نمادی از تقوا و پایبندی به حق شناخته شد.
این بنیان خانوادگی و تربیتی، نقش برجسته ی در ایجاد شخصیت حبیب بن مظاهر داشت و بستر مناسبی را برای رشد و تعمیق ایمان و بصیرت او فراهم نمود.
ارتباط نزدیک با پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت
حبیب بن مظاهر بعد از هجرت به مدینه، زندگی خویش را در مجاورت پیامبر اکرم (ص) شروع کرد و از همان شروع توجه و محبت ویژه ای از جانب رسول خدا به او مبذول شد.
در روایتی آمده که حبیب و امام حسین (ع) در کودکی با یکدیگر بازی می کردند و رسول خدا (ص) این صحنه را مشاهده کرده و با بوسیدن پیشانی حبیب فرمود: «تو را دوست دارم، چونکه دوستدار فرزندم حسین (ع) هستی.» این نشان از رابطه عمیق عاطفی و معنوی حبیب با دوده پیامبر داشت.
همینطور در منابع تاریخی، حبیب گاهی به عنوان صحابی و گاهی به عنوان تابعی معرفی شده است. اما در هر حال، زندگی او نمونه بارزی از ارتباط نزدیک و خالصانه با دوده و پیروی از طریق آنان است. این ارتباط در نهایت به حماسه شهادت وی در کنار امام حسین (ع) در واقعه کربلا منتهی شد.
حبیب؛ همراه امیرالمؤمنین امام علی (ع)
بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص)، دوران جدیدی در تاریخ اسلام شروع شد که آزمونی سخت برای ایمان و وفاداری یاران پیامبر به شمار می رفت. در این مقطع، حبیب بن مظاهر بر مبنای وصیت و سفارش پیامبر، در راه ولایت و امامت حضرت علی (ع) باقی ماند.
در شرایطی که خیلی از مسلمانان راه ولایت را ترک کردند، حبیب همچون اشخاصی بود که بدون تزلزل، به یاری امام علی (ع) پرداخت و در تمامی نبردهای مهم مانند جنگ های جمل، صفین و نهروان حضوری فعال و چشم گیر داشت.
او نه فقط جنگاور شجاع و سردار سپاه علی (ع) بود، بلکه مردی با ایمان عمیق و بصیرتی روشن در بین یاران ویژه امام به شمار می رفت. در شهر کوفه هم بعد از جنگ جمل ماند و از نزدیک در خدمت امام علی (ع) بود، که نشان دهنده وفاداری بی نظیر و غیرت دینی اوست.
علم غیب و پیشگویی های حبیب بن مظاهر
یکی از خصوصیت های بارز حبیب بن مظاهر که در متون تاریخی و روایی به آن اشاره شده، علم و آگاهی نسبت به اتفاقات و حوادث آینده بود. از این علم به عنوان یکی از آموزه های خاص امام علی (ع) یاد می شود که به شاگردان ویژه خود انتقال می داد.
روایت مشهور مربوط به ملاقات حبیب با میثم تمار همچون نمونه های برجسته این علم است. سال ها قبل از واقعه کربلا، در زمانی که میثم تمار در راه خود سوار بر اسب بود، با حبیب ملاقات کرد. حبیب در رابطه با آینده میثم تمار پیشگویی کرد که: «او به دار آویخته خواهد شد و در صورتیکه از چوبه دار آویزان است، بدنش پاره می شود.» در مقابل میثم هم در رابطه با حبیب پیشگویی کرد که: «او در یاری امام حسین (ع) به شهادت خواهد رسید و سرش در کوفه بر نیزه خواهد رفت.»
این پیشگویی ها در زمان خود جدی گرفته نشدند، اما بعدها بصورت کامل تحقق یافتند و سندی بر بصیرت و عمق ایمان حبیب به شمار می روند.
موضع حبیب در دوران امام حسن (ع)
بعد از شهادت امام علی (ع) خیلی از یاران و شیعیان گرفتار سردرگمی و تردید شدند، اما حبیب بن مظاهر در راه خود ثابت قدم ماند و در دفاع از امام حسن مجتبی (ع) نقش فعال و برجسته ای ایفا کرد.
در زمان امام حسن (ع) خصوصاً بعد از امضای صلح نامه با معاویه، شرایط برای هواداران دوده بسیار دشوار بود. با این وجود، حبیب بن مظاهر که یکی از چهره های شناخته شده و برجسته شیعه بود، به دفاع از حق ولایت و امامت امام حسن (ع) ادامه داد و از مسیر حق عقب ننشست. این وفاداری و پایداری، زمینه ساز حضور وی در صحنه های حساس تاریخی و در نهایت در واقعه عاشورا شد.
نقطه عطف زندگی حبیب: در کنار امام حسین (ع)
زندگی و کارهای حبیب بن مظاهر در دوران امامت امام حسین (ع) به اوج رسید. در شرایطی که بعد از مرگ معاویه، حکومت به دست یزید افتاد و فشارها بر دوده اوج گرفت، امام حسین (ع) بر مبنای تکلیف الهی خود از بیعت با یزید امتناع کرده و راهی کوفه شد.
نخستین دعوت نامه کوفیان برای یاری امام حسین (ع) که شامل امضای چهار نفر بود، حبیب بن مظاهر یکی از این امضاءکنندگان به شمار می رفت. این دعوت، نماد روحیه سلحشوری و حق طلبی حبیب بود.
زمانی که امام حسین (ع) از مکه به سمت کوفه حرکت می کرد، نامه ای به حبیب بن مظاهر فرستاد و او را به یاری دعوت کرد. حبیب که در آن زمان حدود 75 سال داشت، با تمام توان و اشتیاق پاسخ مثبت داد و به صورت مخفیانه به کاروان امام حسین (ع) پیوست، چونکه شرایط در کوفه بسیار خطرناک و تحت کنترل نیروهای ابن زیاد بود.
در روز هفتم محرم، زمانی که حبیب مشاهده کرد تعداد یاران امام حسین (ع) کم است، اجازه گرفت تا به قبیله خود برود و از آنان دعوت کند. اوضاع را برای آنان تشریح کرد و حدود 70 نفر از قبیله آماده همراهی با امام شدند. اما این گروه در راه با نیروهای ابن زیاد رو به رو شدند و ملزم به بازگشت شدند. با این وجود، حبیب شبانه به کاروان بازگشت و در خدمت امام باقی ماند.
در شب عاشورا، هنگامی که تعدادی از یاران امام گرفتار نگرانی شدند، حبیب با جمع آوری یاران وفادار در مقابل خیمه های بنی هاشم و حضرت زینب (س) ایستاد و به نمایندگی از آنان سوگند یاد کرد که تا پای جان از امام دفاع کنند. امام حسین (ع) هم ضمن تقدیر از آنان، برایشان دعا کرد.
شیخ شهید در میدان کربلا
روز عاشورا، حبیب بن مظاهر با شجاعت و غیرتی مثال زدنی وارد میدان نبرد شد. بعد از شهادت مسلم بن عوسجه، دوست و همراه دیرینش، که وصیت کرد حبیب تا آخرین نفس در رکاب امام بجنگد، حبیب با رجزخوانی پرهیجان و پرمعنا در مقابل سپاه دشمن ایستاد و شجاعانه جنگید.
وی در طول روز توانست تعداد زیادی از دشمنان اسلام را به هلاکت برساند، اما در نهایت به شهادت رسید، در صورتیکه طبق روایت اعیان الشیعه، 75 سال از عمرش گذشته بود. امام حسین (ع) بلا فاصله بر بالین او حاضر شد و برایش دعا کرد.
مرقد مطهر حبیب بن مظاهر در حرم حضرت سیدالشهدا (ع) واقع است و یادآور رشادت ها و فداکاری های این شخصیت بزرگ است.
همسر حبیب؛ دفاع از راه حق
یکی از عوامل مؤثر در پایبندی و انگیزه حبیب بن مظاهر، همسر فداکار و باوفای او بود. در لحظه دریافت نامه امام حسین (ع)، همسر حبیب او را به یاری حضرت تشویق کرد و با سخنان پرمعنایش زمینه نیت واقعی و آمادگی او را فراهم نمود.
هنگامی که برخی آشنایان تلاش کردند حبیب را از این مسیر بازدارند، همسرش با ایمان و استواری مثال زدنی، با او گفتگو نمود و از او خواست تا نترسد و در این راه ثابت قدم بماند.
او حتی از حبیب خواست که در صورت رسیدن به امام، سلام او را از طرف خود برساند. این رابطه عاطفی و معنوی، نیروی مضاعفی به حبیب بخشید و او را در راه شهادت مصمم تر کرد.
فرزندان حبیب؛ سرنوشت قاسم به دنبال انتقام خون پدر
اطلاعات تاریخی کمی در رابطه با زندگی خانوادگی و فرزندان حبیب بن مظاهر موجود است. اما آن چه مسلم است، حضور فرزند نوجوانش، قاسم، در واقعه کربلا بوده است.
قاسم در روز عاشورا در کربلا حضور داشت ولی به شهادت نرسید. چند سال پس از کربلا، زمانی که دشمنان سر شهدای کربلا را در کوفه بر نیزه می گرداندند، قاسم بدنبال انتقام خون پدر بود.
روایتی نقل شده که حصین بن تمیم، قاتل حبیب، سر او را بر گردن اسب آویزان کرده و در شهر می گرداند. قاسم از او درخواست نمود تا سر پدرش را به او بسپارد تا آنرا دفن کند که رد شد. بعدها قاسم در جریان حمله به باجمیرا، موفق شد انتقام خون پدرش را بگیرد و حصین را به قتل رساند اما خودش هم به شهادت رسید.
منبع: نور معرفت
مطلب نورمعرفت را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان نورمعرفت در مورد این مطلب