گزارش نور معرفت؛
شهادت اوج بندگی و سلوك در عالم معنویت
نور معرفت: حضرت امام (ره) در توصیف مقام شهادت، آنرا اوج بندگی و سیر و سلوك در عالم معنویت می خواند.
خبرگزاری مهر، گروه دین و اندیشه: شهادت در ادبیات دینی ما از جایگاه والایی برخوردارست تا جایی كه همواره در طول تاریخ اسلام، عده ای آرزوی این مقام را در دل خود می پروراندند و آنرا میراث اولیای خدا می خواندند. حضرت امام (ره) در توصیف این مقام، شهادت را اوج بندگی و سیر و سلوك در عالم معنویت می خواند. همین طور امام شهادت را زندگی توصیف می كند و می فرماید: «ما شهادت را برای خودمان حیات می دانیم. دوستان ما شهادت را برای خودشان زندگی می دانند. مكتب اسلام اینطور است. این مكتب اسلام است كه شهادت را زندگی می داند.»
امام زین العابدین (ع) در مورد این مقام شهادت می فرمایند: «ما مِن قَطرَه اَحَبَ الی الله عزوجل مِن قَطرتَین قَطره دَمٍ فی سَبیل الله و قطره دَمعَه فی سَوادِ الیل لا یُریدُ بها العبد الا الله عزوجل» یعنی هیچ قطره ای نزذ خدای متعال محبوب تر از این دو قطره نیست: قطره خونی كه در راه خدا ریخته شود و قطره اشكی كه برای خدا در دل شب فرو بیفتد.
در جای دیگر پیامبر اكرم (ص) می فرمایند: «فَوقَ كُلَّ ذی بِرٍّ بِرٌّ حَتی یُقتَل الرَّجل فی سبیل الله فاذا قُتِلَ فی سبیل الله فَلَیس فَوقَه بِرّ» یعنی بالای هر نیكی، نیكی دیگری است تا آنگاه كه مرد در راه خدا كشته شود و چون در راه خدا كشته شد، بالاتر از آن نیكی ای وجود ندارد.
شاید این حدیث اشاره به آیه ۹۲ سوره آل عمران داشته باشد كه فرمود: «لَن تَنالوا البِرَّ حتی تُنفِقوا مِمّا تُحِبّون» یعنی هیچ گاه به نیكی نمی رسید تا زمانیكه از آنچه دوست دارید انفاق كنید و شهید از این جهت كه جان خود و والاترین سرمایه اش را در راه خدا می دهد به كمال نیكوكاری می رسد.
در حدیث دیگر از پیامبر اكرم (ص) نقل شده كه فرمودند: لَوَدِدتُ انی اغُزوا فی سبیل الله فَاُقتَل ثُمَّ اغُزوا فَاُقتَل ثُمَّ اغُزوا فَاُقتَل» یعنی هر آینه دوست دارم كه در راه خدا بجنگم و كشته شوم، و باز بجنگم و كشته شوم، و باز بجنگم و كشته شوم.
در آخر حدیث مفصلی كه از امیرمؤمنان (ع) از رسول خدا (ص) درباره مقام شهیدان، نقل شده می خوانیم: پیامبر (ص) سوگند یاد كرد: «فَوَالَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ لَوْ كانَ الاَنْبِیاءُ عَلی طَرِیْقِهِمْ لَتَرَجَّلُوا لَهُمْ لِما یَرَوْنَ مِنْ بَهائِهِمْ… وَ یَشْفَعَ الرَّجُلُ مِنْهُمْ سَبْعِیْنَ اَلْفاً مِنْ اَهْلِ بَیْتِهِ وَ جِیْرَتِهِ»؛ سوگند به كسی كه جانم در دست او است، وقتی شهیدان وارد عرصه محشر می شوند، اگر پیامبران در راه آنها سوار بر مركب باشند، پیاده می شوند، به خاطر نور و ابهت آنان… و هر یك از آنها هفتاد هزار نفر را از خاندان و همسایگان خود شفاعت می كند!
واقعیت این است كه اگر افرادی نبودند و بموقع به میدان جهاد نمی رفتند، و اسلام را یاری نمی كردند، امروز از اسلام خبری نبود. پس امام علی (ع) می فرمایند: «فَرَضَ الله الجهادَ عِزاً للاسلام» یعنی خداوند جهاد را برای عزت بخشیدن به اسلام واجب نمود. مسأله مهم در اینجا، عزم و اراده انسان به بذل جان است. خیلی ها به لزوم بذل جان علم پیدا می كنند اما در عمل به دلیلهای گوناگون همچون تبدیل نشدن علم به یقین و ایمان، و یا ترس، تن به بذل جان نمی دهند و به دشمن پشت می كنند و پس شهید كسی است كه نه تنها از جهت ایمان به درجه بالایی رسیده است، بلكه عنصر شجاعت، با كمك همین ایمان، در وجود او ملكه شده است و لذاست كه امام راحل (ره) می فرمودند: شهادت هنر مردان خداست.
با این وصف، محال است كسی قدم در راه شهادت بگذارد اما به مرتبه عالی ای از معرفت و ایمان دست پیدا نكرده باشد. آنچیزی كه انسان را شجاعانه وارد میدان جهاد و شهادت می كند، تعالی روحی است و البته جهاد، خود بستر تعالی روحی را چنان مهیا می كند كه عارف در خارج از میدان جهاد، سال های متمادی یعنی دهه ها باید با انواع ریاضت ها به آن برسد و در آخر هم مشخص نیست به مقصد برسد. در واقع، این خاصیت جهاد خالصانه در راه خداست.
نكته ای كه باید بدان توجه داشته باشیم، این است كه خون شهید ضایع نمی گردد. یعنی امكان ندارد كه عده ای خالصانه وارد میدان جهاد بشوند و خدا را یاری كنند و در این راه به درجه رفیع شهادت نائل شوند، اما ثمره حركت آنها پیروزی نباشد. قرآن مجید در سوره توبه آیه ۵۲ می فرماید: «قل هل تَربَّصون بنا الا احدی الحُسنَیَین» یعنی آیا برای ما وقوع یكی از دو نیكی را انتظار دارید؟
به بیان دیگر، در جهاد الهی، یا پیروزی ظاهری به دست می آید و یا شهادت كه شهادت در راه خدا، ارزشمندترین چیزی است كه انسان می تواند به آن برسد. ضمن آنكه بحث بر سر این است كه شهید ممكنست در ظاهر شكست خورده باشد اما در باطن پیروز است و حتی به بركت خون او زمینه پیروزی ظاهری را نیز برای جریان حق مهیا می كند همچنانكه خداوند وعده داد: ان تنصرالله ینصركم. یعنی امكان ندارد خدا را یاری كنید و خدا شما را یاری نكند. در چنین شرایطی، عده ای در این دنیا همواره طالب شهادتند.
قرآن مجید در سوره احزاب آیه ۲۳ می فرماید: مِن المؤمنین رجالٌ صَدَقوا ما عاهَدُوا الله مقابل فَمِنهُم مَن قَضی نَحبَه و مِنهُم مَن یَنتَظِر و ما بَدّلوا تبدیلا» یعنی در بین مؤمنان مردانی هستند كه بر سر عهدی كه با خدا بستند صادقانه ایستاده اند؛ بعضی پیمان خودرا به آخر بردند (و در راه خدا شربت شهادت نوشیدند) و بعضی دیگر در انتظارند و هیچ گاه تغییر و تبدیلی در عهد و پیمان خود ندارند. و بر طبق این آیه شریفه، معلوم می شود كه پاسداری از حق برای مؤمنین یك عهد و پیمان الهی است.
از طرف دیگر، شهدا هم از آن طرف، به كسانی كه هنوز به شهادت نرسیده اند بشارت می دهند كه اگر در این راه وارد شوید، نه از غم خبری هست و نه از نگرانی؛ همه اش نعمت است. «و یستبشرون بالذین لم یلحقوا بهم من خلفهم الا خوف علیهم و لا هم یحزنون» (سوره آل عمران آیه ۱۷۰) معلوم است كه شهدا چشم انتظار دوستانشان هستند كه زودتر به آنها ملحق شوند. پس توجه داشته باشید كه طلب شهادت، در اسلام موضوعیت دارد.
پیامبر اكرم (ص) می فرمایند: «مَن طَلَبَ الشَّهاده صادقاً اُعطیها و لَو لم یُصبه» یعنی كسی كه صادقانه از خداوند طلب شهادت بكند خداوند او را به مقام شهدا می رساند حتی اگر شهید نشود. یا حضرت در جای دیگر می فرمایند: مَن سَألَ الله تعالی الشَّهاده بِصِدق بَلَّغَهُ الله تعالی مَنازِل الشُّهداء و اِن مات علی فراشه» یعنی كسی كه از خداوند صادقانه طلب شهادت بكند، خداوند او را به مقام شهدا نائل می فرماید حتی اگر در بستر بمیرد. و ما این افراد را در زندگی خودمان زیاد دیده ایم. مانند كسی مثل شهید قاسم سلیمانی كه اینگونه عاشق شهادت بود و نهایتاً هم به آرزویش رسید و رهبر معظم انقلاب در مورد وی فرمود «سال ها مجاهدت مخلصانه و شجاعانه در میدان های مبارزه با شیاطین و اشرار عالم، و سال ها آرزوی شهادت در راه خدا، سرانجام سلیمانی عزیز را به این مقام والا رسانید و خون پاك او به دست شقی ترین آحاد بشر بر زمین ریخت. شهادت پاداش تلاش بی وقفه ی وی در همه ی این سالیان بود.»
چه بسا یكی از معانی «و نُصرَتی لَكُم مُعِدَّه» كه خطاب به دوده (ع) خصوصاً امام زمان ارواحنا فداه عرض می نماییم، همین باشد كه انسان خودرا همیشه برای پاسداری از دین خدا آماده نگه دارد و كسی كه طالب شهادت است، در بالاترین سطح از آمادگی قرار دارد. به بیان دیگر، انسان به قدری آمادگی یاری رسانی به امام خودرا دارد كه با روح بلند خود دائماً چشم به راه شهادت است و برای نوشیدن شربت شهادت لحظه شماری می كند.
منبع: نور معرفت
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب