آیت الله هادوی تهرانی عنوان كرد؛
مقصود از روح در سوره قدر
نور معرفت: استاد درس خارج حوزه علمیه قم اظهار داشت: مقصود از روح در سوره قدر، صادر اول یعنی حقیقت محمدیه (ص) است که بالاتر از مقام جبرئیل است و جبرئیل اگر بخواهد به این حقیقت وارد شود آتش می گیرد.
به گزارش نور معرفت به نقل از مهر، آیت الله مهدی هادوی تهرانی، استاد سطح خارج حوزه علمیه، در ادامه سلسله مباحث تفسیری سوره مبارکه مریم (س)، اظهار داشت: داستان حضرت مریم در این سوره از این آیه شریفه «وَاذْکُرْ فِی الْکِتَابِ مَرْیَمَ إِذِ انْتَبَذَتْ مِنْ أَهْلِهَا مَکَانًا شَرْقِیًّا» شروع می شود؛ مریم از سمت شرق عبادتگاه از اهل خود دور شد.
وی اضافه کرد: در سوره آل عمران، آیه ۳۵ تا ۳۸ خداود به ماجرای قبل تر از دورشدن مریم (س) از اهل و خانواده خود پرداخته و فرموده است: چون زن عمران گفت پروردگارا آنچه در شکم خود دارم نذر تو کردم تا آزاد شده [از مشاغل دنیا و پرستشگر تو] باشد بعد از من بپذیر که تو خود شنوای دانایی (۳۵) چون فرزندش را بزاد گفت پروردگارا من دختر زاده ام و خدا به آنچه او زایید داناتر بود و پسر چون دختر نیست و من نامش را مریم نهادم و او و فرزندانش را از شیطان رانده شده به تو پناه می دهم (۳۶) پس پروردگارش وی [=مریم] را با حسن قبول پذیرا شد و او را نیکو بار آورد و زکریا را سرپرست وی قرار داد زکریا هر بار که در محراب بر او وارد می شد نزد او [نوعی] خوراکی می یافت [می] گفت ای مریم این از کجا برای تو [آمده است وی در پاسخ می] گفت این از جانب خداست که خدا به هر کس بخواهد بی شمار روزی می دهد (۳۷) آنجا [بود که] زکریا پروردگارش را خواند [و] گفت پروردگارا از جانب خود فرزندی پاک و پسندیده به من عطا کن که تو شنونده دعایی (۳۸).
وی افزود: در سوره مریم، از ماجرای کناره گیری مریم (س) از خانواده و اهل خود آغاز نموده است و این که ایشان در مقابل آنان پرده ای بر خود گرفت «فَاتَّخَذَتْ مِنْ دُونِهِمْ حِجَابًا فَأَرْسَلْنَا إِلَیْهَا رُوحَنَا فَتَمَثَّلَ لَهَا بَشَرًا سَوِیًّا». شیخ طوسی در تبیان از برخی مفسران اهل سنت نقل کرده است که حجابا، دیوار کشیدن بوده که دیگران نتوانند با او ارتباط داشته باشند؛ از قول ابن عباس آورده که حجاب در مقابل خورشید که آفتاب او را اذیت نکند البته شیخ نظر اول را می پذیرد.
آیت الله هادوی تهرانی افزود: خداوند در ادامه فرموده که ما روح خودمان را به سمت مریم فرستادیم، طبق نظر علامه طباطبایی، مقصود از روح، جبرئیل است. البته در بعضی آیات از جبرئیل با عنوان روح القدس و روح الامین نام برده است. در اینجا تعبیر «روحنا» مطرح است یعنی خدا از روح خود به سمت او فرستاد که مرتبه والاتری نسبت به روح القدس و روح الامین است.
مراد از روح در سوره قدر
استاد حوزه علمیه بیان نمود: در سوره قدر هم مفسران روح را به جبرئیل تفسیر کرده اند. البته بنده در تفسیر سوره قدر، عرض کردم که مقصود از روح، صادر اول یعنی حقیقت محمدیه (ص) است که بالاتر از مقام جبرئیل است و جبرئیل اگر بخواهد به این حقیقت وارد شود آتش می گیرد.
وی اضافه کرد: قرآن کریم فرمود: فَتَمَثَّلَ لَهَا بَشَرًا سَوِیًّا؛ یعنی روح ما در قامت یک انسان زیبا و خوش اندام تمثل گردید؛ این تمثل به مفهوم تبدیل جبرئیل به یک انسان نیست؛ علامه طباطبایی فرموده است که جبریل بشر نشده و تغییر ماهیت نداده بلکه در چشمان مریم (س) مانند قامت یک انسان سوی و زیبا تمثل کرده است.
وی افزود: از نظر فلسفی، عالم فرشتگان که عالم عقل است بالاتر از عالم مثال و عالم مثال بالاتر از عالم ماده است پس عالم عقل، مهیمن بر عالم ماده و مثال است. بدین سبب موجودی که در عالم عقل است این قدرت را دارد که در عالم ماده، خلق کند و جناب جبرئیل که در میان فرشتگان از مقام والاتر و بیشتری برخوردار می باشد قدرت بیشتری برای خلق در عالم ماده دارد.
استاد تفسیر حوزه علمیه اظهار داشت: پیامبر (ص) در مورد امام علی (ع) هم فرمودند که تو برای من مانند هارون برای موسی هستی مگر این که تو نبی نیستی چون وقتی جبرئیل به پیامبر (ص) وارد می شد امام علی (ع) هم او را درک می کرد.
وی با اشاره به اینکه ماجرای زکریا و تولد حضرت یحیی (ع) معجزه است، اضافه کرد: چون پیدایش یک فرند از مادری عقیم و پدری پیر، معجزه و به نظر بنده مقدمه برای تولد عیسی (ع) بدون پدر است. بر طبق انجیل لوقا، تولد یحیی (ع) آنقدر عجیب و غریب بود که یسابات (همسر زکریا) حامله بودن خودرا به مدت ۵ ماه پنهان کرد، در ماه ششم، جبرئیل از جانب خداوند نزد مریم (س) آمد و او را صاحب فرزندی کرد.
هادوی تهرانی افزود: وقتی فرشته آمد مریم به وی گفت اگر تو پرهیزگار هستی من به خدا پناه می برم و او جواب داد: قَالَ إِنَّمَا أَنَا رَسُولُ رَبِّکِ لِأَهَبَ لَکِ غُلَامًا زَکِیًّا؛ یعنی من نزد تو آمده ام تا به فرزندی بشارت بدهم و مریم هم جواب داد: قَالَتْ أَنَّی یَکُونُ لِی غُلَامٌ وَلَمْ یَمْسَسْنِی بَشَرٌ وَلَمْ أَکُ بَغِیًّا که تقریباً شبیه جوابی است که زکریا در ماجرای تولد یحیی به فرشته وحی داد؛ یعنی من چگونه می توانم فرزندی داشته باشم در حالیکه شوهری ندارم و یا اهل بغی و ستمکاری نیستم.
استاد حوزه علمیه ضمن اشاره به آیه شریفه «قَالَ کَذَلِکِ قَالَ رَبُّکِ هُوَ عَلَیَّ هَیِّنٌ وَلِنَجْعَلَهُ آیَةً لِلنَّاسِ وَرَحْمَةً مِنَّا وَکَانَ أَمْرًا مَقْضِیًّا»، اظهار داشت: جواب فرشته هم شبیه همان جوابی است که به زکریا داد و فرمود این کار برای من (خدا) آسان است و ما می خواهیم این را نشانه برای مردم قرار دهیم و این کار تمام شده و جای اما و اگر ندارد.
وی اضافه کرد: این ماجرا برای مردم که به پاکدامنی و ایمان معروف بود خیلی سخت بود، ولی وقت زایمان او فرارسید به مکانی دور رفت. چون چنین ماجرایی برای او خیلی دشوار و سخت بود. مریم اظهار داشت که ای کاش مرده و فراموش شده بودم. البته این آزمایش الهی بود که هرقدر ایمان انسان بیشتر باشد آزمایشات او هم مشکل تر است. اگر پیامبر (ص) طبق آیات قرآن به قاب قوسین رسید و جایی عروج کرد که فرشته وحی نمی توانست به آن بار یابد هیچ کسی هم به اندازه او اذیت نشد و همه دوران زندگی ایشان به ویژه پس از مبعث با سختی گذشت.
هادوی تهرانی اضافه کرد: مریم درحال نگرانی و درد زایمان بود که فرشته وحی باردیگر نزد او آمد و گفت نگران نباش خداوند چشمه آبی زیر پای تو جاری کرده و تنه درخت خرمای خشک شده را بگیر و از خرمای تازه آن بخور. طبق علم جدید زامیان در آب آسان تر است و قرآن کریم هم در این آیات زایمان مریم (س) را در آب تصویر کرده است.
روزه سکوت در اسلام تشریع نشده است
وی ضمن اشاره به آیه شریفه «فَکُلِی وَاشْرَبِی وَقَرِّی عَیْنًا فَإِمَّا تَرَیِنَّ مِنَ الْبَشَرِ أَحَدًا فَقُولِی إِنِّی نَذَرْتُ لِلرَّحْمَنِ صَوْمًا فَلَنْ أُکَلِّمَ الْیَوْمَ إِنْسِیًّا» اظهار داشت: خداوند فرمود که بخور و بنوش و چشم تو به تولد این فرزند روشن باشد (البته طبق نقلی اینها گفته های عیسی است) و اگر مردم را دیدی بگو من روزه سکوت گرفته ام. البته روزه سکوت در اسلام تشریع نشده ولی در ادیان قبل بوده هست و کسی که روزه می گرفته از خوردن و آشامیدن و سخن گفتن امساک می کرده است.
هادوی تهرانی بیان نمود: روزه مطلوب آنست که انسان بیشتر به یاد خدا باشد و از سخنان زیاده بپرهیزد که متأسفانه عمدتا ما طلبه ها در گعده ها به آن مبتلا هستیم. به هر حال عیسی به مادر فرمود اگر کسی را دیدی بگو روزه سکوت دارم. در آیه ۲۷ دارد که قوم مریم وقتی مریم را با بچه ای در دست دیدند گفتند تو مرتکب کار زشتی شده ای در حالیکه ای خواهر هارون پدرت مرد بدی نبود و مادرت [نیز] بدکاره نبود. شیخ طوسی درباره اخت هارون چند نظر آورده و علامه طباطبایی هم همین چند احتمال را از او آورده است.
وی اضافه کرد: یک احتمال درباره هارون، این است که هارون همان برادر موسی است در صورتیکه بین او و مریم ۶۰۰ سال فاصله است، برخی گفته اند مریم جز نوادگان و از نسل هارون بوده است. احتمال دیگر این که هارون، نماد خوبی و یک شخص خیلی خوب بود. احتمال سوم این است که منظور از هارون، فردی مشتهر به فسق بوده است و وقتی می خواستند به کسی فحش بدهند با این تعبیر یاد می کردند. احتمال چهارم هم این است که هارون واقعاً برادر خونی او بوده است و بجای نام مریم از تعبیر اخت هارون بهره برده اند.
استاد حوزه علمیه ضمن اشاره به ایه «فَأَشَارَتْ إِلَیْهِ قَالُوا کَیْفَ نُکَلِّمُ مَنْ کَانَ فِی الْمَهْدِ صَبِیًّا» اضافه کرد: مریم در حالیکه در فشار زیادی به خاطر این آزمون الهی قرار دارد به عیسی (ع) اشاره نمود و عیسی (ع) فرمود من بنده خدا هستم و خدا به من کتاب داده و مرا پیامبر قرار داده است و در هر جا باشم منشأ برکت هستم و خدا مرا به نماز و زکات وصیت کرده است تا وقتی که زنده هستم. خداوند در قرآن به چند وظیفه عبادی مهم مانند نماز و زکات و حج اشاره نموده است و بر نماز تاکید ویژه ای دارد.
وی تصریح کرد: در آیه ۳۲ هم بر نیکی به والدین تاکید کرده است. متأسفانه امروز جوانان کمتر به این معارف توجه دارند و احترام به والدین را نگه نمی دارند. در ادامه آیات فرموده است که مردم دیدند که عیسی (ع) در گهواره حرف زد ولی باز برخی ایمان نیاوردند چیزی که در مورد انبیا گذشته هم رخ داد و در دوره پیامبر (ص) هم برخی به دوره جاهلیت برگشتند. ما اگر در دوره پیامبر (ص) بودیم معلوم نبود که جز چند نفر مدافعان امام علی (ع) بودیم یا مانند بقیه به جاهلیت برمی گشتیم.
وی تصریح کرد: ما در خانه شیعه اثنی عشری متدین به دنیا آمده ایم و خداوند این نعمت را به ما داده است ولی قدر آنرا نمی دانیم در حالیکه ما از بین این همه افراد بشریت ممکن بود جز ادیان دیگر و یا مذاهب دیگر باشیم.
منبع: nooremarefat.ir
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب