معاون فضای مجازی دفتر تبلیغات:
مصرف رسانه ای در سبك زندگی ما تأثیر مستقیم دارد
قم معاون فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی با تبیین۱۴ عرصه سبک زندگی اظهار داشت: مصرف رسانه ای بعنوان یکی از ابعاد سبک زندگی تأثیرگذار است و مصرف رسانه ای و محتوای آن، بر سبک زندگی ما تاثیر مستقیم دارد.
حجت الاسلام والمسلمین محمد شیخ الاسلامی، معاون فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی در نشست علمی «بایسته های پژوهشی حوزه علمیه خواهران در سواد مصرف کالای فرهنگی» به بیان عرصه های چهارده گانه سبک زندگی و بایسته های پژوهشی در عرصه سواد رسانه ای پرداخت و ضمن اشاره به تعاریف مختلف از سبک زندگی، اظهار داشت: دو دیدگاه در حوزه سبک زندگی وجود دارد؛ یکی از آنها، سبک زندگی را بعنوان یک واژه برای مطالعه جامعه تلقی می کند که رویکرد آن توصیفی است و نگاهی غربی دارد و به جای عرضه راهکار، به مطالعه جامعه می پردازد و دیدگاه دوم، بیشتر سبک زندگی را بعنوان واژه ای تجویزی به کار می برد، یعنی واژه ای برای هدایت، ارتقاء، سلامت و اصلاح جامعه؛ معمولاً ریشه اصلی آن در ایدئولوژی استقرار یافته است. این دو دیدگاه کاملاً با هم متفاوتند.
وی خاطرنشان کرد: در جوامع ایدئولوژیک، در مقوله سبک زندگی، نگاهی تجویزی وجود دارد نه توصیفی. در کشور ما هم برای نخستین بار، عالی ترین مسئول جامعه، حرف از سبک زندگی زدند. با نگاهی به ادبیات رهبر انقلاب در این عرصه، متوجه می شویم که رویکرد ایشان کاملاً تجویزی است؛ چه در سخنرانی اول در حوزه سبک زندگی و چه در بیانیه گام دوم انقلاب. البته در غرب هم مساله سبک زندگی ظاهرا توصیفی است ولی رویکرد تجویزی دارد.
وی کلید واژه مرکزی در سبک زندگی، در بحث تجویزی را اختیار و انتخاب انسان دانست و خاطرنشان کرد: امکان دارد در فرهنگ های مختلف از واژه های متفاوت برای انتخاب استفاده گردد مثل واژه «فردیت» یا در فرهنگ دینی بعنوان «اختیار» از آن یاد شود، ولی مرکز آن، مساله انتخاب انسانی است. سبک زندگی زمانی مطرح می شود که انتخاب انسانی وجود داشته باشد، در غیر این صورت، نه مطالعات سبک زندگی به کار می آید و نه نسخه های سبک زندگی اثرگذار خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه سبک زندگی، منظومه انتخاب های ماست، اظهارکرد: منظور از انتخاب در اینجا، انتخاب هایی است که دارای سه خصوصیت باشند: یعنی انتخاب های مهم، فراگیر و بازتاب دهنده باورها. این انتخاب ها، باید انضمامی باشد نه انتزاعی؛ یعنی در لحظه تصمیم گیری چه انتخابی میتوان داشت.
حجت الاسلام والمسلمین شیخ الاسلامی ضمن اشاره به چهارده عرصه برای سبک زندگی، اضافه کرد: این عرصه ها شامل «الگوی زیبایی»، «الگوی مسکن و خانه گزینی و معماری»، «الگوی درآمد و شغل»، «الگوی خرج و مصرف اقتصادی»، «الگوی مناسک مذهبی»، «الگوی بهداشت»، «الگوهای اوقات فراغت و تفریح»، «الگوی زندگی دوم که همان زندگی فضای مجازی است»، «الگوی معاشرت»، «الگوی حکمرانی و مدیریتی»، «الگوی زندگی شهروندی»، «الگوی مصرف فرهنگی»، «الگوی تحصیل و اندیشه ورزی» و «الگوی تغذیه» می شود.
وی یکی از مهم ترین این الگوها را الگوی مصرف فرهنگی دانست و خاطرنشان کرد: تعریف دقیق تر برای مصرف فرهنگی یعنی الگوی مصرف کالاهای فرهنگی؛ کالای فرهنگی هم عبارت است از هر محصولی که تبدیل به کالا شده ولی بُن مایه آن، خلاقیت و فرهنگ است.
معاون فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی به انواع کالای فرهنگی اشاره نمود و اظهار داشت: در یک تقسیم بندی، ۹ نوع کالای فرهنگی وجود دارد که شامل کالای هنری، هر آنچه که به هنر مربوط می شود ولی تبدیل به کالا شده است، کالاهای رسانه ای، کالاهای مکتوب، کالاهای صنایع سرگرمی که در دنیا جایگاه ویژه ای دارند، کالاهای صنایع مد و طراحی، کالاهای مجازی، کالاهای ورزشی مانند لباس های امضا شده توسط ورزشکاران مشهور که ابعاد فرهنگی دارد، کالاهای صنایع دستی و کالاهای مذهبی مانند تسبیح و جانماز» می شود.
وی یکی از کالاهای مهم فرهنگی را کالاهای رسانه ای عنوان نمود و اضافه کرد: مصرف رسانه ای در اینجا، به حوزه سبک زندگی مرتبط می شود و اهمیت ویژه پیدا می کند. چون مصرف رسانه ای از دو بعد در سبک زندگی اثرگذار است؛ یکی خودش به خودی خود، یعنی مصرف رسانه ای بعنوان یکی از ابعاد سبک زندگی تأثیرگذار است یعنی شما چگونه رسانه را مصرف می کنید و دیگر این که مصرف رسانه ای و محتوای آن، بر سبک زندگی ما تاثیر مستقیم دارد.
رئیس میز سبک زندگی دفتر تبلیغات اسلامی، با اشاره به اینکه نه تنها حوزه مصرف کالاهای فرهنگی اهمیت دارد، بلکه برای اصلاح آنها باید شش گام برداشت، این گام ها «ایده پردازی»، «تولید»، «تبلیغ»، «توزیع»، «مدیریت» و «مصرف» هستند.
وی ادامه داد: نکته مهم در بحث در رابطه با سبک زندگی این است که باید به اختلافات و تفاوت های افراد توجه کرد و برای همه، یک نسخه واحد تجویز نکرد، کسانی که نسخه های یکپارچه برای همه افراد جامعه می پیچند، معلوم است فهم درستی از سبک زندگی اسلامی ندارند. در دوران امام عصر(عج) همه یکسان زندگی نخواهند کرد همانطور که در دوره امامان معصوم(ع) آنان یک جور زندگی نمی کردند. وی افزود: نکته دوم این است که اساسا در حوزه سبک زندگی همچون سواد رسانه ای و سواد مصرف کالای فرهنگی، نباید فقط یک نسخه داد، بلکه باید سناریوی های مختلفی به اقتضای هر فرد داد، بعنوان مثال، مصرف رسانه ای یک استاد با یک نوجوان یکسان نیست و باید سناریوی مخصوص برای افراد جامعه داد.
معاون فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی خاطرنشان کرد: بایسته های پژوهشی در عرصه سواد رسانه ای با رویکرد سبک زندگی سه گام مهم است؛ اول این که برای هر موضوعی، عرصه ها و شبکه ها و حلقه های ۱ و ۲ آن باید مشخص شود، دوم این که شاخصهای انتخاب، معلوم شود که در آن عرصه ها کدام یک از این شاخصه های انتخاب، باید اولویت داده شود و سوم باید بعنوان پیش فرض در هر پژوهش، سبک زندگی و همچون تفاوت افراد با هم به رسمیت شناخته شود و برای همه نسخه یکسان برای سبک زندگی تجویز نشود.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب