نور معرفت
سیدحسین نصر بیان كرد:

تفسیر معاصرانه تفسیری سنتی و ریشه دار در چهارده قرن معارف اسلامی

تفسیر معاصرانه تفسیری سنتی و ریشه دار در چهارده قرن معارف اسلامی

سیدحسین نصر ضمن اشاره به داستان شکل گیری کتاب «The Study Quran»، خاطرنشان کرد: این کتاب تفسیر سنتی قرآن است که در چهارده قرن معارف اسلامی و قرآن شناسی ریشه دارد و امیدواریم دری را برای مطالعه سنتی قرآن باز کند.


به گزارش نور معرفت به نقل از ایکنا، نشست نقد و بررسی اولین جلد کتاب «تفسیر معاصرانه قرآن» با سخنرانی استاد سیدحسین نصر، استاد دانشگاه جرج واشنگتن، حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمدعلی ایازی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی؛ حجت الاسلام والمسلمین محمدعلی میرزایی، عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی(ص)؛ غلامرضا ذکیانی، رئیس موسسه حکمت و فلسفه ایران و ان شاالله رحمتی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی و مترجم این اثر، بامداد امروز ۱ اردیبهشت در خبرگزاری ایکنا برگزار گردید.
متن سخنان سیدحسین نصر:
بنده خیلی خوشحال هستم که بعد از کوشش های فراوان آقای دکتر ان شاءالله رحمتی و آقای دکتر ملکیان و دیگران که آنها را در این امر مساعدت کردند، جلد اول The Study Quran به زبان فارسی به انتشار رسیده است. بنده به این دانشمندان محترم و دیگران که سهمی در این کار داشتند تبریک می گویم و از درگاه پروردگار متعال برای استادان عزیز طلب توفیق می کنم که بتوانند بقیه مجلدات این کتاب را به زبان عزیز مادری ما، فارسی، درآوردند.
بنده لازم می دانم چند دقیقه درباره چگونگی پیدایش این کتاب سخن بگویم. شاید بیست سال پیش ناشر معروف آمریکایی Harper، که هم در انگلستان و هم در آمریکا ناشر خیلی معتبری است و در زمینه ادیان نخستین ناشر زبان انگلیسی به حساب می آید، کتابی را به نام The Study Bible چاپ کرد. این کتاب مطالعه و تفسیر و بررسی کتاب مقدس مسیحیان بود، هم عقد عتیق و هم عهد جدید. این کتاب بسیار مورد استقبال قرار گرفت و به دنبال آن Harper کتاب the study of the Torah یعنی کتاب مقدس یهودی ها را درآورد. البته بیشترش عهد عتیق کتاب مقدس مسیحیان است و آن کتاب هم با موفقیت روبه رو شد. چون Harper بسیاری از کتابهای بنده را هم چاپ کرده است، یک روز سرویراستار آنجا با من تماس گرفت و گفت ما تصمیم گرفتیم که کتاب The Study Quran را منتشر نماییم.
من آن دو جلد را، که راجع به آیین مسیحیت و یهودی بود، دیده بودم و می دانستم جریان از چه مقرر است. مقداری مکث کردم و گفتم خیلی ممنون که به من تلفن کردید، ولی کار من قرآن شناسی نیست و کارم فلسفه و عرفان و علوم اسلامی است. آنها اصرار کردند. من گفتم بیست و چهار ساعت به من وقت بدهید. گفتند اگر شما قبول نکنید ما این کتاب را در نخواهیم آورد. من خیلی ناراحت شدم. به خانه رفتم. دعا کردم و به قرآن رجوع و فکر کردم که چگونه از درگاه پروردگار طلب مغفرت کنم؛ اگر روز قیامت بگوید تو کتاب مرا زمین گذاشتی. در عین حال خودم را لایق چنین کاری نمی دانستم. خلاصه پس از فکر زیاد قبول کردم و گفتم اگر این کتاب درنیاید، یک نقصی برای شناخت اسلام در غرب خواهد بود، چون دو کتاب اولیه خیلی شهرت پیدا کرده بود و اسلام دین سوم ادیان ابراهیمی است و باید قرآن هم در این مجموعه باشد.
به هر حال من شرطی گذاشتم و گفتم جلدی که در ارتباط با مسیحیت است، همه نویسندگان مسیحی هستند و جلدی که در ارتباط با یهودیت است همه نویسندگان یهودی هستند. ازاین رو نخستین شرط من این است که همه افرادی که در این کار شرکت خواهند کرد و به واسطه خود من انتخاب خواهند شد مسلمان باشند و شما هیچ اعتراضی به این امر نکنید. آنها قدری مکث و نهایتاً قبول کردند.
بنده هم خواستم که اولاً طرح شرح و تفسیر آیه های مبارکه را تهیه کنم؛ بعد ببینم چه کسانی می توانند با من همکاری کنند. سه کمک ویراستار انتخاب کردم: آقای Joseph E. B. Lumbard، آقای Caner K Dagli و خانم دکتر Maria Massi Dakake و آنها سال ها با من درس خوانده و به دید من نزدیک بودند و نسبت به جنبه سنتی قرآن و اسلام یک دید داشتیم. آنها هم پذیرفتند و این گروه اولیه تشکیل شد. من کار را تقسیم کردم؛ سی جزء قرآن را بین این سه نفر تقسیم کردم؛ به نحوی که هر کدام مسئول یکی از ده جز قرآن باشند. بعد با هم نظراتشان را رد و بدل کنند تا یکرنگی در ترجمه وجود داشته باشد و سپس این خروجی به من برمی گشت و تصحیح می کردم و نظر نهایی را می دادم.
از لحاظ شرح هم تصمیم گرفتیم که فقط از شروح سنتی استفاده کنیم؛ ولی نه فقط شیعه و سنی، بلکه از تمام مکتب های سنتی اسلام شامل شیعه، سنی، کلامی، عرفانی، فلسفی و انواع و اقسام تفاسیر که از تاریخ اسلام نوشته شده است بهره ببریم؛ از تفسیر امام صادق(ع) گرفته تا تفسیر المیزان علامه طباطبایی و از این نظر تمام چهارده قرن تاریخ اسلام را در بر می گرفت. حتی اشاره به خود احادیث و تفاسیر اولیه قرآن، که جزء به جزء وجود داشت و حتی پیش از امام صادق(ع) بود، هم در دستور کار قرار گرفت. البته خیلی از احادیث پیامبر اکرم(ص) تفسیر آیات مبارکه قرآن است. ما همه اینها را جمع کردیم. چهل تفسیر مهم از قرطبی، زمخشری، طبرسی، ابن عربی ملاصدرا و انواع و اقسام تفاسیر مختلف را جمع و کار را شروع کردیم.
چون کار خیلی سنگین بود، من از دانشمندان جوان دیگر، دکتر محمد رستم، خواهش کردم به گروه بپیوندند. این چهار نفر استادان دانشگاه های مختلف هستند. ایشان سر کلاس من نبود، ولی با من درس خوانده بود و یک دید داشتیم و می توانستیم با هم همکاری نماییم. این کار ده سال طول کشید و در طول این ده سال نه فقط یک ترجمه جدید از قرآن کریم داده شد، که تلاش کردیم کار را به انگلیسی روان و سنتی و ریشه دار و شکسپیری عرضه نماییم و برای تفاسیر هم از تفاسیر معروف عربی و فارسی استفاده کردیم و شرح ها نوشته شد و موازی با این بنده از چهارده پانزده دانشمند مختلف از تمام دنیا خواهش کردم که یک مقاله راجع به یک جنبه از جوانب قرآن، که من تعیین کرده و با ویراستاران دیگر مشورت کرده بودم، بنویسند.
عمداً اندیشمندانی را از تمام دنیا انتخاب کردیم؛ از جنوب شرق آسیا گرفته تا کالیفرنیا. از دور دنیا افرادی را انتخاب کردیم، ایرانی، عرب، آمریکایی، اروپایی، مالزیایی، اندونزیایی و از ممالک مختلف هم دانشمندان مرد و هم دانشمندان زن. برخی که خیلی معروف بودند مثل شیخ الازهر که مهم ترین عالم جهان تسنن هستند در این بخش مقاله دارند. همینطور دوست عزیز بنده دانشمند بسیار فرهیخته و برجسته، آیت الله محقق داماد، هم مقاله ای نوشتند؛ یعنی دو تن از شخصیت های خیلی برجسته عالم تسنن و تشیع آنجا مقاله دارند تا دانشمندان جوانی که برجسته هستند و شناخته نشده اند. به هر حال این بخش قسمت جداگانه ای است که خودش کتابی می شود و این مقالات راجع به جوانب مختلف قرآن صحبت می کنند. من سوره فاتحه را شرح کردم. البته با تمام ویراستاران مشورت می کردم و نظر آنها را هم می خواستم؛ بقیه بخش ها را اول آنها شرح کردند و بعد تصحیح نهایی اش با بنده بود و مسئولیت هر اشتباهی را که امکان دارد رخ داده باشد قبول می کنم و بعد مقدمه ای درباره چگونگی نوشته شدن این اثر و اهمیت آن نوشتم.
از لحظه ای که کتاب منتشر گردید خیلی سریع در آمریکا با استقبال مواجه گردید و هم اکنون اغلب دانشگاه های آمریکا در درس های قرآن شناسی و اسلام شناسی و ادیان ابراهیمی و غیره که ارتباطی با قرآن دارد از این ترجمه استفاده می نمایند. بدون شک در حوزه های علمی نخستین ترجمه قرآن که به کار برده می شود The Study Quran است. بعد خیلی سریع در جاهای دیگر نفوذ کرد و در جهان اسلام به دو زبان ترکی و فارسی در حال ترجمه است و دانشمندان در هندوستان هم به زبان مالایالام در حال ترجمه کتاب هستند و امکان دارد که به زبان های فرانسه و اسپانیولی ترجمه شود. چند نفر برای من نوشتند و من هم به Harper ارجاع کردم، چون وقت این کار را ندارم.
در انتها امیدوارم که این خدمت ناچیز به کلام خداوند مورد تأیید و قبول او قرار گیرد و خدمت ناچیزی برای بیان عظمت بیکران و بی نهایت قرآن کریم باشد. هر تفسیری از قرآن و هر ترجمه ای ناقص است: گر بریزی بحر را در کوزه ای/ چند گنجد قسمت یک روزه ای. قرآن یک بحر بی نهایت است و باید با نهایت تواضع با آن روبه رو شد. امیدوارم اقلاً The Study Quran دری برای مطالعه سنتی قرآن باز کند. ما تمام تفاسیر جدید، از سرسید احمد خان و اسکندرانی گرفته تا دوران جدید، را کنار گذاشتیم. این تفسیر سنتی قرآن است که در چهارده قرن معارف اسلامی و قرآن شناسی ریشه دارد؛ ولی ما کلیتش را در نظر گرفتیم که فقط شامل یک مکتب نباشد، بلکه شامل دیدگاه های مختلف باشد و هم از تفاسیر سنی و شیعی و هم تفاسیر تاریخی عرفانی فلسفی و غیره استفاده کردیم.
در انتها باردیگر از آقای ان شاالله رحمتی و آقای دکتر ملکیان و دیگرانی که در به وجود آوردن این اثر سهیم بودند تشکر می کنم و از درگاه پروردگار متعال سپاسگزارم که این توفیق را به ما داد تا بتوانیم این اثر را به پایان برسانیم.



1400/02/02
17:49:45
5.0 / 5
909
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۲ بعلاوه ۴
نور معرفت

nooremarefat.ir - مالکیت معنوی سایت نور معرفت متعلق به مالکین آن می باشد