یادداشتی از بخشعلی قنبری؛
رمضان مبدأیی است برای تكرار تولدهای جدید
نور معرفت: انسان مؤمن در روز فطر می تواند تولد معنوی خودرا به جشن بنشیند و تولدی را كه در روز فطر شاهد بود در ایام دیگر نیز تكرار كند بلكه پس از عید فطر شاهد تولدی هر روزه باشد.
به گزارش نور معرفت به نقل از مهر، بخشعلی قنبری استاد ادیان و عرفان در یادداشتی به مناسبت عید فطر به ابعاد تحولات مورد انتظار انسان در ماه مبارک رمضان پرداخته است:
ماه رمضان به شکلی برنامه ریزی شده که انسان پس از اختتام آن به انسانی دیگر بدل شود و این تبدل همه سال باید تکرار شده، سیر صعودی داشته باشد؛ یعنی هر سال که ماه مبارک طی می شود روزه دار باید در روز عید فطر درک و تجربه کند که نسبت به سال قبل تغییر یافته به شکلی که بتواند ادعا کند که از نو به دنیا آمده و واجد تولد مجدد شده است. اگر این حالت به وی دست دهد وی در واقع به اغلب اهداف این ماه عزیز دست یافته و می تواند ادعا کند که این دوره ریاضت را به خوبی طی کرده و به غایت آن دست یافته است وگرنه باید مطمئن شود که تنها قسمتی از اهداف این ماه ریاضت را حاصل کرده و باید در سال های بعد بکوشد تا به اهداف بیشتری در این راه برسد.
قرآن کریم هدف اصلی روزه را دست یابی به تقوا می داند و تقوا هم در قرآن کریم و اساساً در فرهنگ اسلامی همه اخلاق دینی را شامل می شود؛ یعنی اگر کسی به تقوا برسد گویی که به همه اخلاق دینی دست یافته و با کسب کامل آن می تواند ادعای تولد تازه را بکند. در حقیقت روزه ما را به این تولد جدید دعوت می کند و بیان می دارد که اگر قبل و بعد ماه مبارک رمضان برای روزه دار یکسان باشد به معنای آن خواهد بود که او به همه اهداف روزه دست نیافته است، البته این اهداف به شکلی تدریجی در اعمال این ماه عزیز تعبیه شده اند و اگر کسی آگاه باشد و بخواهد به راحتی می تواند خودرا در این پروسه قرار دهد تا بتواند به تدریج اهداف این ماه را در خود محقق سازد.
در واقع می توان تولد حاصل از این ماه را در روز عید فطر به تماشا نشست به این صورت که انسان روزه دار می تواند در چنین روزی ساحت های وجودی خودرا بررسی کند تا ببیند که آیا در آنها تولدی رخ داده یا نه؟ اگر در احوال این ساحت ها تحول اصلی و عملی صورت گرفته باشد می تواند مدعی تولد جدید در آن ساحت باشد وگرنه در آن ساحت به هدف این ماه دست نیافته است. در ادامه به تحولات مورد انتظار در ساحت های پنج گانه می پردازیم تا ببینیم که نحوه تولد باردیگر در این ساحت ها چگونه است:
۱) ساحت عقل و معرفت
بی شک عقل آدمی پیش از ورود به ماه مبارک خالی از معرفت نبوده و به همراه آن معارف وارد این ماه شده است. حالا که وارد روز عید فطر شده باید بررسی کند که بر معارف موجود وی در پیش از ورود به رمضان چه معارفی اضافه شده است؟ اگر اندک تغییری در این معارف هم به وجود آمده باشد می تواند مدعی تولد در این ساحت باشد. بعنوان مثال آیا توانسته در این ماه بر مطالعات خود بیفزاید یا نه؟
۲) ساحت روان
منظور از تحول در این ساحت آن است که آیا ماه مبارک توانسته احساس و عاطفه و هیجان او را بیشتر از پیش از ماه مبارک لطیف کند و آنرا بمراتب اعلا رساند یا نه؟ البته روان را باید در همه روابط چهارگانه سنجید که در آنها چه تولی را پشت سر گذاشته است.
۳) ساحت اراده
قبل از ماه مبارک چیزهایی را می خواستیم و چیزهایی را هم نمی خواستیم و الان پس از پشت سر گذاشتن این ماه عزیز به این نتیجه برسیم که در خواستن ها و نخواستن های ما تغییر شگرفی رخ داده و به سمت معنویت ارتقا یافته اند وگرنه شاهد تولدی در این ساحت نخواهیم بود.
۴) ساحت گفتار
باید به این نکته اعتراف نماییم که اگر در گفتار ما در فاصله قبل و بعد ماه مبارک تغییری رخ نداده باشد در این ساحت هیچ گونه تحولی رخ نداده در نتیجه نمی توانیم شاهد تولدی در این ساحت باشیم. اگر پیش از ماه مبارک واژه نسنجیده و نسخته و نپخته و احیاناً ناسزا بر زبان جاری می کردیم و پس از این ماه هم آنها را تکرار می نماییم باید اذعان نماییم که زبان و گفتار ما اندک تغییر و تحولی نیافته و زبان ما با اهداف این ماه همخوانی نداشته است. اما اگر زبان و گفتار ما نرم و لطیف و منطقی شده و از همه ناسزاها دور شده می توانیم ادعا نماییم که در این ساحت به اهداف این ماه نزدیک شده ایم و ساحت گفتار ما از نو متولد شده است.
۵) ساحت کردار
بی هیچ تردیدی می توانیم اظهار داشت که رمضان اهداف خودرا در این ساحت جستجو و دنبال می کند؛ چونکه همه برنامه های این ماه معطوف به ایجاد تغییرات مثبت در این ساحت هدف گذاری شده اند.
اگر ورود به این ماه تغییری در رفتار و کردار انسان ایجاد کند می تواند مدعی توفیق در روزه داری شود وگرنه از دستاوردهای این ماه به اندک آنها قناعت کرده است. اینجاست که اگر در این ساحت شاهد تغییرات اساسی و رو به صعود باشیم می توانیم روز عید فطر را جشن بگیریم چونکه باردیگر متولد شده ایم و البته همه جشن ها به خاطر تازگی هاست و جشن تولد از نظر تازگی با هیچ تازگی دیگر قابل مقایسه نیست. چنین فردی در روز فطر می تواند تولد معنوی خودرا به جشن بنشیند و در این روز و در تمام روزهای باقی ماند تا رمضان دیگر را در شادی حاصل از این تولد به سر ببرد و در آن روزها نیز بر میزان تازگی های خود بیفزاید بلکه تولدی را که در روز فطر شاهد بود در ایام دیگر نیز تکرار کند بلکه پس از عید فطر شاهد تولدی هر روزه باشد. بدین ترتیب رمضان مبدأیی می شود برای تکرار تولدهای جدید و جشن ها نوین و مستمر.
منبع: نور معرفت
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب