نوشتاری از حجت الاسلام حسین عشاقی؛
ایمان آوری آگاهانه گناه كاران در قیامت و نجات آنها
نور معرفت: همه گناهكاران حتی كفار و منافقان در روز قیامت پس از گرفتاری به عذاب درخور، توبه كرده و آگاهانه ایمان می آورند و از درد و رنج عذاب جهنم رهائی می یابند.
به گزارش نور معرفت به نقل از مهر، متن زیر نوشتاری از حجت الاسلام حسین عشاقی عضو هیأت علمی گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی است كه در ادامه می خوانید؛ «إِنَّما یَسْتَجیبُ الَّذینَ یَسْمَعُونَ وَ الْمَوْتی یَبْعَثُهُمُ اللَّهُ ثُمَّ إِلَیْهِ یُرْجَعُون» (۳۶ انعام). تنها كسانی (دعوت تو را) می پذیرند كه می شنوند؛ و مردگان را خدا بر خواهد انگیخت سپس به سمت او باز گردانیده می شوند. از آیاتی كه دلالت دارد بر اینكه همه گناهكاران حتی كفار و منافقان در روز قیامت پس از گرفتاری به عذاب درخور، توبه كرده و آگاهانه ایمان می آورند و از درد و رنج عذاب جهنم رهایی یافته و در نهایت با فنای فی الله به نعمت بی كران الهی نائل می شوند آیه فوق الذكر است. توضیح اینكه در ابتدای این آیه خداوند با «انّما»، كه دال بر حصر است، بیان می كند كسانی كه دعوت تو را می پذیرند فقط كسانی هستند كه گوش شان می شنود؛ روشن است كه شنوایی در اینجا شنوایی ظاهری كه با گوش معمولی صداها را می شنود نیست برای اینكه قریب به اتفاق مردم از شنوایی ظاهری برخوردار می باشند ولی با این وجود، خدا بیشتر مردم را گرفتار كری می داند «أَمْ تَحْسَبُ أَنَّ أَكْثَرَهُمْ یَسْمَعُونَ أَوْ یَعْقِلُونَ إِنْ هُمْ إِلاَّ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبیلاً» (۴۴ فرقان)؛ پس این شنوایی، شنوایی ظاهری نیست؛ بلكه مراد شنوایی معنوی است كه با آن درك حقایق معنوی می شود؛ و روشن است شنوایی معنوی مستند به حیات معنوی است؛ چون حیات است كه مایه هر نوع آگاهی است و شنوایی معنوی باید مستند به حیات معنوی باشد؛ پس مفاد آیه مورد بحث این است كه تنها كسانی دعوت پیامبر را می پذیرند كه گوش فهم شان حقایق معنوی را بشنود؛ تا بتوانند درك درستی از دعوت پیامبر داشته باشند؛ اما سایر افراد جامعه كه از حیات معنوی محرومند، مرده و ناشنوا هستند. و از اینجا روشن می شود كه در جمله «الْمَوْتی یَبْعَثُهُمُ اللَّهُ» مراد از «الموتی» مردگانی هستند كه از حیات معنوی محروم اند؛ و مراد از بعث آنها هم بعثی است كه این مردگان محروم از حیات معنوی را به چنین حیات معنوی می رساند نه اینكه مراد بعث از قبور ظاهری باشد؛ برای اینكه بعث از قبور ظاهری مربوط به همه است چه مؤمن و چه كافر؛ ولی ظاهر این آیه این است چنین بعثی به مردگان محروم از حیات معنوی اختصاص دارد نه به همه.
پس مدلول جمله «الْمَوْتی یَبْعَثُهُمُ اللَّهُ» این است كه خداوند مردگان محروم از حیات معنوی را به حیات معنوی، مبعوث می كند؛ یعنی خداوند به مقتضای اسم «مُصلح» (كفعمی، المصباح ص ۳۵۷). كه برمبنای آن خداوند نخستین و آخرین را صالح می سازد (باسمك الذی یصلح به الأولون و الآخرون) شرایط زنده شدن به حیات معنوی را برایشان در سایر عوالم فراهم می سازد تا دعوت پیامبر را بتوانند بشنوند و درك كنند؛ و با ایمان آگاهانه و توبه حقیقی مؤمن گشته و از نعمت بی كران خداوند بهره مند شود و نهایتاً با فنای انانیت شان در حضرت حق به تبع فنای حقیقت محمدیه به رجوع الی الله نائل گردند «ثُمَّ إِلَیْهِ یُرْجَعُون». از مهم ترین این شرایط، مسئله عذاب آنها است؛ كه خود بزرگترین عامل بیداری و راه یابی آنها به حیات معنوی است پس خداوند در مورد جهنم یان می فرماید: «وَ أَمَّا الَّذینَ فَسَقُوا فَمَأْواهُمُ النَّارُ كُلَّما أَرادُوا أَنْ یَخْرُجُوا مِنْها أُعیدُوا فیها وَ قیلَ لَهُمْ ذُوقُوا عَذابَ النَّارِ الَّذی كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ- وَ لَنُذیقَنَّهُمْ مِنَ الْعَذابِ الْأَدْنی دُونَ الْعَذابِ الْأَكْبَرِ لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ» (۲۰ و ۲۱ سجده) كه بخوبی تعبیر «لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ» در آخر این دو آیه روشن می كند كه عذاب اهل جهنم برای برگشت آنها از راه خطایی است كه در دنیا داشته اند و اینك همراه خود به آخرت آورده اند. و از شرایط دیگر رسیدن به این بعث معنوی، مسئله جلسات مناظراتی است كه خداوند در آخرت برای درك درست حقایق توسط اهل جهنم بپا می كند تا آنها حقانیت حق را آگاهانه بفهمند «وَ یَوْمَ یُنادیهِمْ فَیَقُولُ أَیْنَ شُرَكائِیَ الَّذینَ كُنْتُمْ تَزْعُمُونَ- وَ نَزَعْنا مِنْ كُلِّ أُمَّهٍ شَهیداً فَقُلْنا هاتُوا بُرْهانَكُمْ فَعَلِمُوا أَنَّ الْحَقَّ لِلَّهِ وَ ضَلَّ عَنْهُمْ ما كانُوا یَفْتَرُون» (۷۴ و ۷۵ قصص). و شرایط دیگری كه بیانش مجال واسع می خواهد؛ بدین سبب همه اهل دوزخ با چنین بعثی به حیات معنوی خواهند رسید و در آنجا است كه دعوت پیامبر را با گوش زنده به حیات معنوی شنیده و می فمهند و ایمان می آورند و نجات می یابند و همراه قافله حقیقت محمدیه و با فنای آنحضرت در حضرت حق مخاطب به خطاب «فَادْخُلی فی عِبادی- وَ ادْخُلی جَنَّتی» شده و به جنت ذات نائل می شوند؛ پس در آخر همین آیه مورد بحث می گوید «ثُمَّ إِلَیْهِ یُرْجَعُون».
منبع: نور معرفت
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب