خانه تكانی در ایام كرونایی یك تیر و دو نشان
نور معرفت: از آنجائیكه پاكیزگی مهمترین استراتژی برای مبارزه با ویروس كروناست، خانه تكانی واجب تر از هر زمان دیگری است.
خانه تكانی قبل از سال نو، یك سنت قدیمی ایرانی است. خانواده های ایرانی با مشاركت و همكاری هم دو، سه هفته مانده به عید، كار خانه تكانی را شروع می كنند. فرش ها و گلیم های كثیف و پرده ها و رختخواب های آلوده را می شویند. وسایلی را كه یك سال دست نخورده مانده را جابه جا و تمیز می كنند. قاب تصاویر روی دیوار را گردگیری كرده و باز سر جایش می گذارند.
كمدهای لباس را بیرون می ریزند، بیشتر لباس های گرم را جمع وجور كرده و در گوشه هایی از كمد می گذارند تا در زمستان سال بعد باردیگر از آنها استفاده كنند. لباس های كهنه و غیر قابل استفاده را دور می ریزند. كنج و گوشه های خانه را دستمال می كشند. خلاصه خانه را وجب به وجب تمیز و مرتب می كنند. حتی بعضی ها عادت دارند چند سال یكبار رنگ جدیدی به در و دیوار خانه بزنند و جلا و جذابیت خانه را بیشتر كنند. خانواده های ایرانی تلاش می كنند تا پیش از شروع سال نو، كار خانه تكانی را به پایان برسانند.
خانه تكانی معمولاً با حضور فعالانه زنان انجام می شود هر چند در سال های اخیر، خوشبختانه مردان و پسران خانواده نیز آستین بالا زده و در شست وشو و غبارویی خانه نقش خودرا ایفا می كنند. البته این روزها كه به علت شیوع ویروس كرونا، بیشتر اعضای خانواده ها در خانه هستند؛ می توانند مشاركت جدی تری در خانه تكانی داشته باشند و زنان خانواده را حمایت كنند.
به گزارش نور معرفت به نقل از ایسنا، خانه تكانی یك سنت قدیمی برآمده از دیدگاه های دینی ایرانیان باستان است كه در عهد باستان در چارچوب جشن فَرَوَردگان ظهور و بروز داشت. این جشن هر سال ۱۰ روز مانده به نوروز شروع و با شروع سال نو به انتها می رسید. برمبنای آنچه در مقاله «خانه تكانی قبل از نوروز- جشن فروردگان» آمده است: «جشن فرردگان جشن خانه تكانی است. جشن پاكسازی از درون و برون. تا همه بتوانید در سال نو در كنار هم با پاكی، مهربانی و دوستی زندگی تازه و نویی را آغاز كنند.»
چرا دست به خانه تكانی می زنیم؟
فَرَوَرشی (Faravarshi) نیروی درونی همه آفریدگان و همه پدیده های هستی است. نیرویی كه در آب، خاك، آب، آتش، گیاهان و سایر موجودات و پدیده ها از هنگام تولید وجود دارد. برمبنای آنچه در اوستا آمده است: «آفریدگار هستی، برای همه آفریده های خود در جهان مینوی، قبل از زایش او، یك نیروی درونی بنیاد نهاده كه بعد از زاییده شدن و آمدن به جهان هستی به او می پیوندد و تا اختتام زندگی آن آفریده، در او برجای خواهد ماند.
به هنگام مرگ و به انتها رسیدن زندگی آن آفریده، نیروی درونی یا فَرَرَوَرشی، باردیگر با همان پاكی و پاكیزگی به جایگاه خود یا همان جهان مینوی برمی گردد و پاك و جاودانه در آنجا می ماند. این نیروی درونی یا فرورشی، آن كالبد را كه از آنِ او بوده و در آن جای داشت؛ چنانچه به پاكی و پاكیزگی زیسته باشد؛ فراموش نخواهد كرد. بلكه همه ساله در ۱۰ روز پایانی سال، درست در همانجا كه از تنش بیرون آمده، فرود می آید و از بازماندگان آن در گذشته دیدار می كند و آرزی خوبی، سلامتی و كامیابی برای آنها می كند. بازمانده ها هم برای خوشامد آن نیروی درونی یا فَرَوَرشی، تلاش می كنند كه خانه را پاك و زیباتر كنند.» برای همین دست به خانه تكانی می زنند.
بهداشت عبادت است
به هر حال خانه تكانی سنتی باستانی برای از بین بردن چرك و كثیفی ها، رخوت و كهنگی ها و آوردن پاكیزگی و تازگی ها به خانه ها است. در فرهنگ اسلام نیز به رعایت بهداشت فردی و محیط، بعنوان قدمی در راه عبادات و جلب رضای خدا نگاه می شود. برمبنای آنچه در مقاله بهداشت فردی و محیط در فرهنگ اسلامی ایرانی آمده است: «هر حركت و عمل مثبت انسان در صورت داشتن انگیزه الهی عبادت محسوب میشود، بدین سبب تلاش هر انسانی در جهت رعایت بهداشت، عبادت است.»
حدیثی از پیامبر اكرم (ص) نقل شده است با این محوریت كه خداوند اسلام را بر پاكیزگی بنیان نهاده است و اسلام پاكیزه است. شما نیز پاكیزه باشید، برای اینكه به جز پاكیزگان كسی وارد بهشت نمیشود. در قرآن هم آیه هایی وجود دارد كه مفسران قرآنی تاكید دارند كه در این آیات به لزوم حفظ سلامت و اهمیت آن اشاره شده است. برای مثال در آیه ای از سوره بقره آمده است كه «خدا توبه كنندگان و پاكیزگان را دوست دارد». از طرف دیگر در ادعیه های مختلف امامان معصوم، درخواست صحت و سلامتی جسمی مورد تاكید قرار گرفته است. همین طور امام علی (ع) سلامتی و امنیت را دو نعمت الهی دانسته اند.
این روزها كه كشور درگیر ویروس كروناست و جامعه پزشكی رعایت بهداشت را مهمترین عامل مبارزه با این ویروس می داند. انجام خانه تكانی و از بین بردن كثیفی ها و آلودگی ها از خانه و وسایل آن از هر زمان دیگری واجب تر به نظر می آید. این روزها خانه تكانی مصداق ضرب المثل یك تیر و دو نشان است. چون هم مطابق هر ساله پیش از نوروز، دستی به سر و روی خانه می كشیم هم اینكه از كثیفی هایی كه ممكنست به منبع انتقال دهنده ویروس تبدیل شود؛ خلاص می شویم.
البته فراموش نكنیم كه باید در جریان خانه تكانی، در مصرف آب، این كالای پرارزش نهایت احتیاط را داشته باشیم. خصوصاً در این روزها كه به علت شیوع ویروس كرونا مصرف آب در برخی از شهرهای كشور افزایش قابل توجهی یافته است.
كرونا بازار كارگران را كساد كرده
خانه تكانی امسال شاید یك تفاوت با دیگر سال ها داشته باشد. هر ساله برخی از كارگران زن و مرد، امید این را دارند كه در اسفند ماه و روزهای نزدیك به عید نوروز، كه بازار خانه تكانی داغ می شود؛ بتوانند با حضور در خانه ها و شركت ها برای انجام كارهای نظافت، درآمدی كسب كنند. ممكنست خیلی ها روی این پول حساب باز كرده باشند اما شاید ویروس كرونا امسال این مساله را هم تحت الشعاع قرار دهد. ممكنست تصمیم بگیرید بنا به سفارش های بهداشتی بمنظور مقابله با ویروس كرونا، از رفت و آمد افراد غریبه به خانه جلوگیری كنید. یا چون در خانه هستید و فراغت بیشتری دارید خودتان كارهای خانه را انجام دهید.
هوای هموطنان خودرا در این روزهای آخر سال باید داشته باشیم. برای همین بهتر است حتی اگر كارگری را برای انجام كارهای خانه نمی آوریم مبلغی را بعنوان كمك بلاعوض به آنها بدهیم یا اینكه با آنها به این توافق برسیم كه پس از حل خطرات احتمالی كرونا و نگرانی های ناشی از آن، از آنها برای كارهای نظافت خانه استفاده می نماییم ولی دستمزد آنرا جلوتر پرداخت نماییم.
منبع: نور معرفت
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب